e-Shram Card Benefits in Marathi: ई-श्रम कार्ड ही केंद्र सरकारची एक क्रांतिकारी योजना आहे, जी भारतातील असंगठित क्षेत्रातील कामगारांसाठी सुरु करण्यात आली आहे. यामध्ये काम करणाऱ्या मजुरांना एकात्मिक ओळख मिळते आणि त्यांच्यासाठी अनेक सरकारी योजनांचा दरवाजा खुला होतो.
फक्त एकदाच रजिस्ट्रेशन करून, लाभार्थ्यांना मिळते पक्के घर, ₹3000 पर्यंतची पेन्शन, ₹2 लाखांचा अपघात विमा, मुलांच्या शिक्षणासाठी मदत, मुलीच्या विवाहासाठी अनुदान, आणि अनेक लाभ. एवढंच नाही तर, भविष्यात आयुष्मान भारत योजना अंतर्गत मोफत आरोग्य उपचाराची सुविधाही मिळू शकते.
ई-श्रम पोर्टल म्हणजे काय?
ई-श्रम पोर्टल (e-Shram Portal) हे भारत सरकारच्या श्रम आणि रोजगार मंत्रालयाने विकसित केलेले एक डिजिटल व्यासपीठ आहे. यामध्ये देशातील असंघटित कामगारांचे राष्ट्रीय डेटाबेस तयार केले जाते. यात प्रत्येक श्रमिकाला UAN (Universal Account Number) दिला जातो, जो त्यांच्या ओळखीचा सार्वत्रिक पुरावा ठरतो. हे कार्ड Aadhaar कार्डशी लिंक असते, त्यामुळे एकच रजिस्ट्रेशन पुरेसं ठरतं.
उदाहरणार्थ: रस्त्यावर विक्री करणारे फेरीवाले, बांधकाम मजूर, शेतीमजूर, घरगुती काम करणारे, हमाल, ऑटो रिक्षाचालक इत्यादी मंडळी यामध्ये येतात.

2025 पर्यंत किती लोकांनी घेतला लाभ?
आजपर्यंत देशभरात 30 कोटींपेक्षा अधिक मजुरांनी ई-श्रम कार्डसाठी रजिस्ट्रेशन केले आहे. सर्वाधिक रजिस्ट्रेशन उत्तर प्रदेशमध्ये झाले असून, 8.38 कोटी श्रमिकांनी ई-श्रम कार्ड मिळवले आहे. त्यानंतर क्रमांक लागतो बिहार (2.98 कोटी), पश्चिम बंगाल (2.64 कोटी), मध्यप्रदेश (1.87 कोटी), महाराष्ट्र (1.77 कोटी) आणि दिल्ली (35 लाख) या राज्यांचा. या आकड्यांवरून हे स्पष्ट होते की ही योजना खरोखरच गरजू लोकांपर्यंत पोहोचत आहे.
कोणते लाभ मिळतात ई-श्रम कार्डधारकांना?
ई-श्रम कार्डमुळे लाभार्थ्यांना अनेक योजना आणि फायदे मिळतात. हे फायदे पुढीलप्रमाणे: e-Shram Card Benefits in Marathi
- ₹2 लाखांचा अपघात विमा: कोणताही अपघात झाल्यास लाभार्थ्याला किंवा त्याच्या कुटुंबाला मोठा आधार मिळतो.
- दरमहा ₹3000 पेन्शन: 60 वर्षांनंतर सामाजिक सुरक्षेसाठी.
- प्रधानमंत्री आवास योजना: पक्क्या घरासाठी अनुदान.
- शिक्षण व विवाह सहाय्यता: गरीब कुटुंबातील मुलांच्या शिक्षणासाठी व मुलीच्या विवाहासाठी अनुदान.
- आयुष्मान भारत योजना: भविष्यात मोफत उपचाराची सुविधा उपलब्ध होऊ शकते.
- रोजगार मिळण्याची संधी: नोंदणीकृत श्रमिकांना नवीन रोजगाराच्या संधी कळवल्या जातात.
- कौशल्य विकास प्रशिक्षण: नवीन काम शिकण्यासाठी शासकीय प्रशिक्षण योजनांमध्ये प्राधान्य दिलं जातं.

ई-श्रम कार्डसाठी रजिस्ट्रेशन कसे करावे?
ई-श्रम कार्ड मिळवण्यासाठी रजिस्ट्रेशनची प्रक्रिया अगदी सोपी आहे. ही प्रक्रिया खालीलप्रमाणे करा: e-Shram Card Benefits in Marathi
🔹 Step 1: पोर्टलवर जा
- ई-श्रम पोर्टल वर लॉगिन करा
- “Self Registration” पर्यायावर क्लिक करा
- आधार कार्डशी लिंक असलेला मोबाईल नंबर टाका
- कॅप्चा भरा आणि EPFO/ESIC मध्ये सदस्यता आहे का ते निवडा (साधारणतः “नाही” असेल)
🔹 Step 2: माहिती भरा
- आपले नाव, पत्ता, व्यवसायाचे तपशील, शैक्षणिक पात्रता, वैवाहिक स्थिती, बँक डिटेल्स इत्यादी भरा
- सर्व माहिती योग्य प्रकारे भरल्यानंतर, तुम्हाला UAN नंबरसह ई-श्रम कार्ड मिळेल
🔹 Step 3: कार्ड डाउनलोड करा
- नोंदणी पूर्ण झाल्यावर तुम्ही कार्ड PDF स्वरूपात डाउनलोड करू शकता
टीप: ही प्रक्रिया UMANG App वरूनही करता येते, किंवा जवळच्या CSC केंद्रावर जाऊन देखील नोंदणी करता येते.
पात्रता काय असावी?
ई-श्रम पोर्टलवर नोंदणी करण्यासाठी खालील अटी पूर्ण करणे आवश्यक आहे: e-Shram Card Benefits in Marathi
- अर्जदाराचे वय 18 ते 59 वर्षांच्या दरम्यान असावे
- अर्जदार असंघटित क्षेत्रातील कामगार असावा
- अर्जदाराचे PF किंवा ESIC मध्ये कोणतेही योगदान नसावे
- सरकारी कर्मचारी नसावा
ही पात्रता ओळखूनच रजिस्ट्रेशन करा, अन्यथा नोंदणी रद्द होऊ शकते.
ई-श्रम कार्डचा उपयोग कुठे कुठे होतो?
ई-श्रम कार्ड फक्त एक ओळखपत्र नसून, हे एक मल्टी-युटिलिटी कार्ड आहे. खालील गोष्टींसाठी हे उपयोगी पडते: e-Shram Card Benefits in Marathi
- सरकारी योजनांचे थेट लाभ मिळवण्यासाठी
- संकटकाळात मदतीसाठी (उदा. कोविड-19 काळात अनेकांना आर्थिक मदत मिळाली होती)
- राज्य आणि केंद्र सरकारच्या योजनांमध्ये नोंदणीसाठी
- भविष्यातील कौशल्य विकास केंद्रांत प्रवेशासाठी
- ग्रामपंचायत / नगरपालिका यांच्याकडून मिळणाऱ्या सुविधांसाठी
e-Shram Card Benefits in Marathi
आज लाखो असंघटित कामगार, फेरीवाले, बांधकाम मजूर, ऑटो चालक आणि इतर श्रमिक ई-श्रम कार्डमुळे आर्थिक सुरक्षेच्या दिशेने एक पाऊल पुढे टाकत आहेत. फक्त एकदा रजिस्ट्रेशन करून तुम्ही मिळवू शकता पक्कं घर, दरमहा पेन्शन, अपघात विमा आणि शासकीय मदतीचा आधार. ही योजना केवळ सरकारी घोषणाच नाही, तर ती गरजूंच्या जीवनात बदल घडवणारी योजना आहे.
जर तुम्ही अजूनही नोंदणी केली नसेल, तर आजच ई-श्रम पोर्टलवर जाऊन आपला हक्क मिळवा. ही माहिती तुम्ही इतर गरजू लोकांपर्यंत पोहचवा आणि त्यांच्या जीवनातही स्थैर्य आणि सुरक्षितता आणा.
e-Shram Card Benefits in Marathi External Links- ई-श्रम पोर्टल अधिकृत संकेतस्थळ
Table of Contents