NCDRC Insurance Policy Ruling 2024: विमा पॉलिसी घेताना योग्य माहिती न देणे किंवा तथ्य लपविणे हा एक गंभीर गुन्हा ठरू शकतो. यामुळे विमा कंपनी आपल्या पॉलिसीला रद्द करू शकतात, ज्यामुळे आपलयाला मिळणारे संरक्षण संपुष्टात येऊ शकते. अशाच एका महत्त्वाच्या प्रकरणाचा निर्णय ‘राष्ट्रीय ग्राहक विवाद निवारण आयोग’ ने (NCDRC) दिला आहे, ज्यामध्ये स्पष्ट करण्यात आले आहे की विमाधारकाने स्वतःची जोखीम मूल्यमापनावर परिणाम करणारी सर्व महत्त्वाची माहिती प्रकट केली पाहिजे.
आयोगाने या निर्णयामध्ये असेही म्हणाले आहे की, आयुर्विमा पॉलिसी, हेल्थ इन्शुरन्स पॉलिसी किंवा जनरल इन्शुरन्स पॉलिसी यापैकी कोणतीही पॉलिसी, केंव्हा हि सुरु करताना, विमाधारकाने आपल्या संबंधित खरी माहिती विमा कंपनीस सांगणे महत्वाचे आहे. विशेषतः आपल्या आरोग्य संबंधीत सर्व माहिती उघड करणे आवश्यक आहे. आरोग्यासंदर्भात माहिती लपवून कोणतीही योजना सुरु करू नये, अन्यथा होणारे नुकसानीस स्वतः विमाधारक जबाबदार असेल.
NCDRC Insurance Policy Ruling 2024: Case Study
निकाल दिलेल्या प्रकरणातील तक्रारदारांनी त्यांच्या मुलासाठी LIC ची “जीवन आरोग्य-903” विमा पॉलिसी घेतली होती. तक्रारदारांनी मुलाच्या आरोग्यविषयक सर्व माहिती आयुर्विमा विमा कंपनीच्या विमा प्रतिनिधीस दिली होती, ज्यामध्ये त्याच्या डाव्या वृषणात असलेली समस्या स्पष्ट केली होती. त्यानंतरही, पॉलिसीच्या अंतर्गत दावा केला असताना विमा कंपनीने तो मान्य केला नाही.
अखेर तक्रारदाराने न्यायालयाकडे याचिका दाखल केली, परंतु जिल्हा आणि राज्य आयोगांनी हा दावा फेटाळला. तक्रारदारांनी शेवटी ‘राष्ट्रीय ग्राहक विवाद निवारण आयोग’ समोर अपील केले.
विमा कंपनीचा युक्तिवाद.
विमा कंपनीच्या मते, तक्रारदारांनी प्रपोजल फॉर्ममध्ये त्यांच्या मुलाच्या जन्मजात विकाराची माहिती लपवली होती. प्रश्न क्रमांक 10(7)(xii) मध्ये जन्मजात विकारांबद्दल विचारले असताना तक्रारदारांनी “नाही” असे उत्तर दिले होते. त्यामुळे विमा कंपनीने दावा नाकारला, असे त्यांच्या बाजूने सांगण्यात आले.
राष्ट्रीय आयोगाचा निर्णय.
राष्ट्रीय आयोगाने विमा कंपनीच्या बाजूने निर्णय दिला. आयोगाने नमूद केले की विमा पॉलिसी घेताना सर्व भौतिक तथ्ये प्रकट करणे अत्यावश्यक आहे. या प्रकरणात, विमाधारकाने वैद्यकीय स्थिती लपवली असल्यामुळे विमा कंपनीला पॉलिसी रद्द करण्याचा अधिकार होता.
कायदेशीर संदर्भ.
आयोगाने या प्रकरणासाठी सर्वोच्च न्यायालयाच्या बजाज अलियांझ लाइफ इन्शुरन्स कंपनी लि. v. दलबीर कौर या प्रकरणातील निर्णयाचा हवाला देऊन, आयोगाने सांगितले की विमाकर्त्यांनी जोखीम मूल्यमापनावर परिणाम करणारी सर्व तथ्ये उघड करणे आवश्यक आहे. तसेच, रिलायन्स लाइफ इन्शुरन्स कं. लि. v. रेखाबेन नरेशभाई राठोड या प्रकरणातही याच तत्त्वाचा पुनरुच्चार केला आहे.
विमा पॉलिसी घेताना महत्त्वाची माहिती लपवण्याचे धोके.
विमा पॉलिसी घेताना सर्व माहिती प्रामाणिकपणे भरणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. जन्मजात विकार, पूर्वीचे आजार किंवा कोणतेही आरोग्याचे प्रश्न माहिती लपवल्यामुळे विमा कंपनी आपल्या पॉलिसीला रद्द करू शकते. विमाधारकाने माहिती लपवल्यामुळे नंतर दावा नाकारला जाऊ शकतो, आणि यामुळे मोठे आर्थिक नुकसान होऊ शकते.
विमाधारकांसाठी महत्त्वाचे मार्गदर्शन.
- विमा प्रपोजल फॉर्ममध्ये सर्व माहिती भरताना प्रामाणिक रहा.
- कुठलीही आरोग्य समस्या असल्यास ती उघडपणे नमूद करा.
- विमा एजंटची माहिती ऐकताना काळजीपूर्वक सर्व अटी वाचा.
काही सामान्य प्रश्न (FAQs)
1. विमा पॉलिसी रद्द होण्याचे प्रमुख कारण काय आहे?
विमा पॉलिसी घेताना तथ्य लपवणे हे प्रमुख कारण आहे. विमाकर्त्याला जोखीम मूल्यमापन करण्यासाठी सर्व महत्त्वाची माहिती देणे आवश्यक आहे.
2. माहिती लपवल्यास विमा कंपनी काय करू शकते?
माहिती लपवल्यामुळे विमा कंपनीला पॉलिसी रद्द करण्याचा पूर्ण अधिकार आहे.
3. पॉलिसी सुरु करताना कोणती माहिती उघड करावी?
कोणतीही विमा योजना सुरु करताना, आपला संपूर्ण वैद्यकीय इतिहास, सध्याची आरोग्याची स्थिती, तसेच कोणतेही विकार असल्यास ते नमूद करणे महत्त्वाचे आहे.
NCDRC Insurance Policy Ruling 2024: निष्कर्ष
राष्ट्रीय आयोगाचा हा निर्णय विमाधारकांसाठी एक महत्त्वाचा धडा आहे की विमा घेताना सर्व माहिती योग्य प्रकारे प्रकट करणे आवश्यक आहे. जर तुम्ही विमा पॉलिसी घेत असाल, तर कोणत्याही प्रकारची माहिती लपवू नका, कारण यामुळे भविष्यात आर्थिक नुकसान होऊ शकते.
Disclaimer: या लेखात दिलेली माहिती केवळ मार्गदर्शनासाठी आहे. कृपया विमा पॉलिसी खरेदी करण्यापूर्वी सर्व अटी आणि नियम काळजीपूर्वक वाचा आणि योग्य सल्ला घ्या.