24 Karat Gold: आपल्या देशामध्ये सोनं खरेदी करणे हे केवळ दागिन्यांसाठीच नव्हे तर एक सुरक्षित गुंतवणूक साधन म्हणून केली जाते, म्हणूनच विशेषतः स्त्रियांसाठी हा एक महत्त्वाचा ऐवज आहे. सोनं खरेदी करताना, त्याची शुद्धता आणि प्रकार समजून घेणे सुद्धा आवश्यक आहे. सोन्याची शुद्धता हि कॅरेट (Karat) किंवा फिननेस (Fineness) या प्रकाराने मोजली जाते. विशेषतः २४ कॅरेट सोनं खरेदी करताना ९९९ आणि ९९५ या फिननेसच्या प्रकारांचा उल्लेख आढळतो. या दोन प्रकारांतील फरक या लेखामध्ये सांगितला आहे, हि माहिती समजून घेण्यासाठी हा लेख संपूर्ण वाचा आणि इतरांना शेअर करा.
२४ कॅरेट सोनं म्हणजे काय?
२४ कॅरेट सोनं ही शुद्ध सोन्याची सर्वात उच्च पातळी आहे. यामध्ये इतर कोणतेही धातू मिसळलेले नसतात.
- कॅरेट म्हणजे काय? कॅरेट ही सोन्याच्या शुद्धतेची मोजणी आहे. २४/२४ म्हणजे १००% शुद्ध सोनं.
- फिननेस म्हणजे काय? फिननेस म्हणजे सोन्यामध्ये असलेल्या शुद्ध धातूचे प्रमाण. हे प्रति १००० ग्रॅममध्ये मोजले जाते. उदा.
- २४ कॅरेट सोनं = ९९९ फिननेस (९९.९% शुद्धता).
- २२ कॅरेट सोनं = ९१६ फिननेस (९१.६% शुद्धता).
९९९ आणि ९९५ सोनं यामधील फरक
९९९ फिननेस सोनं:
- शुद्धता: ९९९ फिननेस म्हणजे ९९.९% शुद्धता.
- रूप: हे सोनं मुख्यतः नाणे, बार किंवा बुलियनच्या स्वरूपात उपलब्ध असते.
- किंमत: याची किंमत जास्त असते कारण शुद्धता जास्त आहे.
९९५ फिननेस सोनं:
- शुद्धता: ९९५ फिननेस म्हणजे ९९.५% शुद्धता.
- रूप: हे सोनं प्रामुख्याने बार्स, नाणी आणि काही विशिष्ट दागिन्यांमध्ये वापरले जाते.
- किंमत: किंमत ९९९ फिननेस सोन्यापेक्षा कमी असते.

मुख्य फरक:
९९९ फिननेस सोनं ९९५ पेक्षा अधिक शुद्ध आहे, त्यामुळे ते अधिक महाग असते. परंतु, दोन्ही प्रकारांची शुद्धता आंतरराष्ट्रीय मानकांनुसार प्रमाणित आहे.
सोन्याच्या शुद्धतेचा उपयोग
गुंतवणूकसाठी: ९९९ फिननेस सोनं बार्स किंवा बुलियन स्वरूपात अधिक लोकप्रिय आहे कारण हे दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी आदर्श मानले जाते.
दागिन्यांसाठी: दागिने तयार करताना २४ कॅरेट सोनं वापरणे अवघड आहे कारण ते मऊ असते. त्यामुळे २२ कॅरेट किंवा त्याहून कमी कॅरेट सोनं दागिन्यांसाठी वापरले जाते.
२४ कॅरेट सोन्याचे दागिने
- आधुनिक तंत्रज्ञानाची आवश्यकता: २४ कॅरेट सोन्याचे दागिने तयार करणे कठीण आहे कारण यासाठी विशेष प्रकारच्या यंत्रांची गरज असते.
- सामान्यतः उपलब्ध: बहुतेक बाजारात २२ कॅरेट किंवा २३ कॅरेट दागिनेच जास्त प्रमाणात उपलब्ध असतात.
- दृढता वाढवण्यासाठी: सोन्यात इतर धातू (उदा. तांबे, चांदी) मिसळून त्याचा टिकाऊपणा आणि ताकद वाढवली जाते.
सोनं खरेदी करताना घ्यावयाची काळजी
१. हॉलमार्क तपासा: BIS प्रमाणित हॉलमार्क असलेल्या सोन्याचाच पर्याय निवडा.
२. फिननेस तपासा: पावतीवर सोन्याची शुद्धता (९९५ किंवा ९९९) स्पष्ट नमूद असावी.
३. सोने दर: खरेदीच्या दिवशीचा बाजारभाव तपासूनच खरेदी करा.
४. प्रमाणित विक्रेता निवडा: फक्त अधिकृत विक्रेत्याकडूनच सोनं खरेदी करा.
सोन्याच्या शुद्धतेसाठी BIS चाचणी
तपासणी कशी करावी?
- जवळच्या BIS प्रमाणित केंद्रावर सोनं तपासता येते.
- शुद्धता तपासण्यासाठी नाममात्र शुल्क आकारले जाते.
- BIS वेबसाइट वर अधिकृत केंद्रांची यादी पाहता येईल.
BIS हॉलमार्किंगचे फायदे:
- शुद्धतेची खात्री.
- ग्राहक संरक्षण

२४ कॅरेट सोन्याच्या गुंतवणुकीचे फायदे
१. महत्वाची संपत्ती: ही गुंतवणूक दीर्घकालीन संपत्ती निर्माण करण्यासाठी आदर्श.
२. महागाईपासून संरक्षण: सोन्याचा भाव महागाईच्या काळात सामान्यतः वाढतो.
३. लिक्विडिटी: कधीही रोख स्वरूपात बदलता येते.
24 Karat Gold BIS हॉलमार्किंग तपासणी
निष्कर्ष: 24 Karat Gold
२४ कॅरेट सोनं खरेदी करताना ९९९ आणि ९९५ फिननेस यातील फरक समजून घेणे महत्त्वाचे आहे. गुंतवणुकीसाठी जास्त शुद्धता आवश्यक असल्यास ९९९ फिननेस सोनं योग्य ठरते. परंतु, दागिन्यांसाठी २२ कॅरेट सोनं अधिक टिकाऊ व आकर्षक मानले जाते. योग्य माहिती आणि काळजीपूर्वक निवड करून सोनं खरेदी केल्यास आर्थिक स्थैर्य आणि समाधान मिळते