7th Pay Commission:केंद्रीय कर्मचाऱ्यांसाठी केंद्र सरकारकडून आनंदाची बातमी येत आहे. जुलै-सप्टेंबरमधील महागाई भत्त्यात (डीए वाढ) होण्याची वाट पाहत असलेल्या केंद्र सरकारी कर्मचाऱ्यांची प्रतीक्षा लवकरच संपणार आहे. अधिकृत वृत्तानुसार, केंद्र सरकार सप्टेंबरच्या पहिल्या आठवड्यात पुढील डीए वाढ (महागाई भत्ता वाढ) जाहीर करू शकते, जी किमान 3 टक्के होण्याची शक्यता आहे. एआयसीपीआय निर्देशांकात 1.5 अंकांची मोठी वाढ झाली आहे. त्यामुळे महागाई भत्त्याच्या स्कोअरमध्येही वाढ झाली आहे.
वस्तुतः, कामगार मंत्रालयाच्या शाखा, कामगार ब्युरोने अलीकडेच प्रकाशित केलेल्या औद्योगिक कामगारांसाठी (CPI-IW) ग्राहक किंमत निर्देशांकानुसार, केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांचा महागाई भत्ता 53 टक्क्यांनी वाढण्याची शक्यता आहे, जी सध्या 50 टक्के आहे. डीए वाढवल्यास एचआरएसह कर्मचाऱ्यांच्या पगारातील इतर काही घटकही वाढतील. सरकारी कर्मचाऱ्यांना महागाई भत्ता दिला जातो, तर पेन्शनधारकांना महागाई सवलत (DR) दिली जाते.
7th Pay Commission: DA वाढल्यानंतर पगार किती वाढेल?
महागाई भत्त्यात वाढ होण्याची वाट पाहणाऱ्या केंद्र सरकारी कर्मचाऱ्यांची प्रतीक्षा लवकरच संपणार आहे. सरकार 7th Pay Commission सप्टेंबरच्या पहिल्या आठवड्यात महागाई भत्ता वाढवण्याची घोषणा करू शकते. मूळ पगारामध्ये ग्रेड वेतन जोडल्यानंतर तयार होणाऱ्या पगारामध्ये महागाई भत्त्याचा दर गुणाकार केला जातो. जो निकाल येतो त्याला महागाई भत्ता (DA) म्हणतात. म्हणजेच, (मूलभूत वेतन + ग्रेड वेतन) × DA % = DA रक्कम.
उदा. एका सरकारी कर्मचाऱयांस मूळ वेतन 50 हजार रुपये आहे. 50 हजार रुपयांचे 53% काढल्यानंतर ते 26,500 रुपये झाले. सर्व मिळून ते 76,500 रुपये झाले. म्हणजेच आता पगार वाढून 76,500 रुपये होणार आहे. तर सध्या 50% डीए नुसार 75,000 रुपये मिळत आहेत. या संदर्भात, 16,500 रुपयांची (76,500-75,000 = 1,650) वाढ होईल.
उदा. एका सरकारी कर्मचाऱ्यास मूळ वेतन 25 हजार रुपये आहे. 25 हजारांचे 53% काढल्यानंतर ते 13,250 रुपये झाले. सर्व मिळून 38,250 रुपये होते. जर आपण मूळ 25,000 रुपये पाहिले तर 50 टक्के DA नुसार एकूण पगार 37,500 रुपये होईल. म्हणजे जर DA 3 टक्क्यांनी वाढला तर 7,500 रुपये (38,250-37,500 = 750) चा फायदा होईल.
3% DR वाढीमुळे पेन्शनधारकांना किती फायदा होईल?
केंद्र सरकारच्या पेन्शनधारकांना त्यांच्या मासिक पेन्शनमध्येही अंदाजे 3% महागाई रिलीफ (DR) वाढ दिसून येईल. कर्मचाऱ्यांसाठी महागाई भत्ता (DA) प्रमाणेच, DR हा देखील पेन्शनचा एक घटक आहे, ज्याचा उद्देश महागाईपासून दिलासा देणे आहे.
आताबद्दल बोलायचे झाल्यास, 7th Pay Commission जर एखाद्याचे मूळ पेन्शन 45,000 रुपये असेल तर 50% DR सह त्याला 22,500 रुपयांची महागाई सवलत मिळते. 3% वाढीसह ते 23,850 रुपये होईल. म्हणजेच पेन्शनमध्ये दरमहा 1350 रुपयांची वाढ होणार आहे.
CPI-IW डेटावर आधारित DA
अखिल भारतीय CPI-IW डेटाच्या आधारावर DA आणि महागाई रिलीफ (DR) मधील वाढीची रक्कम केंद्र सरकार ठरवते. जानेवारी ते जून 2024 दरम्यान आलेल्या AICPI-IW निर्देशांकाच्या आकड्यांवरून, कर्मचाऱ्यांना जुलै 2024 पासून किती महागाई भत्ता मिळेल हे ठरवण्यात आले आहे. अंतिम आकडे जाहीर झाले आहेत. जूनच्या एआयसीपीआय निर्देशांकात 1.5 अंकांची उसळी दिसून आली आहे. मे महिन्यात ते 139.9 अंकांवर होते, जे आता 141.4 पर्यंत वाढले आहे. महागाई भत्त्याचा स्कोअर 53.36 झाला आहे. सीपीआय-आयडब्ल्यू डेटा दर्शवत आहे की यावेळी डीएमध्ये किमान 3 टक्के वाढ होईल.
महागाई भत्ता गणना
महागाई भत्ता (डीए गणना) निश्चित करण्यासाठी एक सूत्र देण्यात आले आहे. हे आहे केंद्र सरकारी कर्मचाऱ्यांचे सूत्र –
महागाई भत्ता टक्केवारी = (गेल्या 12 महिन्यांसाठी AICPI ची सरासरी (आधारभूत वर्ष 2001=100) -115.76)/115.76) *100
आता जर आपण PSU (पब्लिक सेक्टर युनिट्स) मध्ये काम करणाऱ्या लोकांच्या महागाई भत्त्याबद्दल बोललो तर त्याची गणना करण्याची पद्धत आहे-
महागाई भत्ता टक्केवारी = (गेल्या 3 महिन्यांच्या ग्राहक किंमत निर्देशांकाची सरासरी (आधारभूत वर्ष 2001=100)-126.33))x100.
महागाई भत्त्यावर कर आकारला जातो?
7th Pay Commission महागाई भत्ता पूर्णपणे करपात्र आहे. भारतातील आयकर नियमांनुसार, इन्कम टॅक्स रिटर्नमध्ये (ITR) महागाई भत्त्याची वेगळी माहिती द्यावी लागते. म्हणजे, तुम्हाला महागाई भत्त्याच्या नावावर मिळणारी रक्कम करपात्र आहे आणि त्यावर कर भरावा लागेल.
Table of Contents