MahaDBT tractor subsidy: शेतीसाठी ट्रॅक्टर ही आता केवळ ऐच्छिक गोष्ट राहिलेली नाही, तर उत्पादनक्षम शेतीसाठी अत्यावश्यक साधन बनले आहे. मात्र, ट्रॅक्टरसारखी महागडी यंत्रसामग्री खरेदी करणे अनेक शेतकऱ्यांना शक्य होत नाही. अशा परिस्थितीत केंद्र व राज्य सरकारने शेतकऱ्यांच्या मदतीसाठी मोठं पाऊल उचललं आहे.
राष्ट्रीय कृषी विकास योजनेअंतर्गत (RKVY) राबवली जाणारी ‘कृषी यांत्रिकीकरण योजना’ आता 2025-26 वर्षासाठीही लागू करण्यात आली आहे. ही योजना शेतकऱ्यांच्या शेतीस आधुनिकतेचा स्पर्श देणारी आणि त्यांना आर्थिकदृष्ट्या सशक्त करणारी ठरणार आहे.
‘कृषी यांत्रिकीकरण योजना’
राज्यातील शेतकऱ्यांना आधुनिक शेती साधनांची उपलब्धता करून देण्यासाठी केंद्र सरकारने 2025-26 या आर्थिक वर्षासाठी कृषी यांत्रिकीकरण योजनेला मंजुरी दिली आहे. एकूण 2024.14 कोटी रुपयांच्या या योजनेत केंद्र सरकार 60% (122.48 कोटी) आणि राज्य सरकार 40% (81.65 कोटी) हिस्सा उचलणार आहे. ही रक्कम थेट शेतकऱ्यांच्या अनुदानासाठी वापरण्यात येणार आहे. विशेषतः ट्रॅक्टर खरेदीसाठी ही योजना मोठा आर्थिक दिलासा देणारी ठरेल.
ट्रॅक्टर खरेदीसाठी कोणाला अनुदान मिळणार?
शेतकऱ्यांच्या सामाजिक गटानुसार अनुदानाचा प्रमाण ठरवण्यात आले आहे. अनुसूचित जाती (SC), जमाती (ST) आणि महिला शेतकरी यांना अधिक प्राधान्य देण्यात आलं आहे. MahaDBT tractor subsidy
- SC, ST व महिला शेतकरी – ट्रॅक्टरच्या एकूण किंमतीच्या 50% किंवा ₹1.25 लाखांपर्यंत अनुदान मिळेल.
- सर्वसामान्य शेतकरी – ट्रॅक्टरच्या एकूण किंमतीच्या 40% किंवा ₹1 लाखांपर्यंत अनुदान मिळेल.
हे अनुदान थेट लाभार्थ्याच्या बँक खात्यात जमा होईल. त्यामुळे कोणत्याही दलालाशिवाय पारदर्शक पद्धतीने लाभ मिळणार आहे.

विभागनिहाय निधीचे वाटप
योजना अधिक प्रभावी बनवण्यासाठी निधीचे वर्गीकरण सामाजिक गटांनुसार करण्यात आलं आहे. MahaDBT tractor subsidy
- सर्वसामान्य वर्ग – ₹164.23 कोटी
- अनुसूचित जाती – ₹22.27 कोटी
- अनुसूचित जमाती – ₹17.63 कोटी
या रकमा केवळ आकड्यांपुरत्या मर्यादित नाहीत, तर त्या मागे शेतकऱ्यांच्या आत्मनिर्भरतेचा मजबूत आधार आहे.
महाडीबीटी पोर्टलवरून अर्ज करा
शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी Mahadbt पोर्टल वरून ऑनलाइन अर्ज करावा लागेल. अर्ज करताना खालील कागदपत्रांची आवश्यकता असेल: MahaDBT tractor subsidy
- आधार कार्ड
- बँक पासबुक आणि खाते तपशील
- 7/12 उतारा
- शेतकरी ओळखपत्र
अर्ज मंजूर झाल्यानंतर अनुदान थेट खात्यात जमा केलं जाईल. त्यामुळे कोणताही मध्यस्थ न लागता योजना पारदर्शकपणे राबवली जाईल.
योजना कोणासाठी लाभदायक ठरणार?
ही योजना विशेषतः लघु, अतिलघु, महिला, SC/ST वर्गातील, आणि सामान्य आर्थिक परिस्थितीतील शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरणार आहे. ट्रॅक्टर खरेदीसाठी अनुदान मिळाल्यामुळे या शेतकऱ्यांना यंत्रांच्या मदतीने अधिक उत्पादन घेता येणार असून, कामाचा वेळ व श्रम मोठ्या प्रमाणात वाचणार आहेत. ही बाब ग्रामीण अर्थव्यवस्थेसाठी फार महत्त्वाची ठरते.
कृषी यांत्रिकीकरणामुळे होणारे फायदे
- श्रमबचत: पारंपरिक शेतीपेक्षा ट्रॅक्टर आणि यंत्रांमुळे श्रमात मोठी बचत होते.
- वेळेची बचत: कमी वेळेत जास्त काम पूर्ण होते.
- उत्पादनवाढ: शेती प्रक्रिया योग्य आणि वेळेत होत असल्यामुळे पीक उत्पादनात वाढ होते.
- सुधारित शेती प्रणाली: आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून शाश्वत शेती करता येते.
- तरुण शेतकऱ्यांना आकर्षण: यांत्रिकीकरणामुळे तरुण वर्ग शेतीकडे वळण्याची शक्यता वाढते.

अंमलबजावणीत ठोस भूमिका
या योजनेची प्रभावी अंमलबजावणी करण्यासाठी जिल्हास्तरावर कृषी विभाग सक्रिय राहणार आहे. शेतकऱ्यांपर्यंत योजना पोहचवण्यासाठी ग्रामपातळीवर जागरूकता मोहीम, कार्यशाळा आणि मदत केंद्र चालवले जातील. त्यामुळे गावखेड्यांतील शेतकरीही या योजनेपासून वंचित राहणार नाहीत.
MahaDBT tractor subsidy
ही योजना केवळ ट्रॅक्टर खरेदीसाठी मिळणारं अनुदान नाही, तर ती शेतकऱ्यांच्या आधुनिक शेतीकडे वाटचाल करण्याचा महत्त्वाचा टप्पा आहे. कमी मजुरांमध्ये अधिक क्षेत्रावर शेती करण्याची क्षमता या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना मिळणार आहे. आधुनिक यंत्रसामग्रीच्या वापरामुळे उत्पादन वाढून उत्पन्नही वाढेल.
ग्रामीण भागाचा आर्थिक विकास साधण्याचं हे एक प्रभावी माध्यम ठरणार आहे. त्यामुळे जर तुम्ही पात्र शेतकरी असाल, तर महाडीबीटी पोर्टलवर आजच अर्ज करा आणि आधुनिक शेतीच्या दिशेने एक पाऊल पुढे टाका.
MahaDBT tractor subsidy External Resource: योजना अर्ज लिंक mahadbt.maharashtra.gov.in/
Table of Contents