Post Office Interest Rate: भारतामधील पोस्ट ऑफिस बचत योजना या नेहमीच विश्वसनीयता, सुरक्षितता आणि हमखास परताव्यासाठी प्रसिद्ध राहिल्या आहेत. सामान्य गुंतवणूकदारांपासून ते ज्येष्ठ नागरिकांपर्यंत प्रत्येकाने आपल्या मेहनतीच्या बचतीचा मोठा हिस्सा या योजनांमध्ये गुंतवला आहे. सरकारी पाठबळ असलेल्या या योजनांना जोखमीचा धोका अत्यल्प असल्यामुळे त्या प्रत्येक कुटुंबाच्या विश्वासाचा भाग बनल्या आहेत.
मात्र अलीकडेच पोस्ट ऑफिस प्रशासनाने आर्थिक परिस्थिती आणि बाजारातील व्याजदरातील बदल लक्षात घेऊन काही निवडक बचत योजनांवरील व्याजदरात कपात करण्याचा महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. या बदलामुळे गुंतवणूकदारांनी आपल्या निधीचे नियोजन कसे करावे, कोणत्या मुदतीच्या योजनांवर नेमका किती परतावा मिळेल आणि तरीदेखील बँकांच्या तुलनेत पोस्ट ऑफिसच्या या योजना का अधिक फायदेशीर ठरतात, हे आपण पुढील माहितीमध्ये सविस्तर जाणून घेऊया
रिझर्व्ह बँकेच्या रेपो दर कपातीनंतर बदल

गेल्या काही महिन्यांपासून रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने रेपो दरात सतत कपात केली. या वर्षात एकूण १.००% रेपो दर कपात करण्यात आली आहे.
- फेब्रुवारीमध्ये ०.२५% कपात
- एप्रिलमध्ये ०.२५% कपात
- जूनमध्ये ०.५०% कपात
रेपो दर कमी झाल्यानंतर देशातील सर्व मोठ्या बँकांनी आपल्या एफडी (Fixed Deposit) व्याजदरांमध्ये तात्काळ बदल केला. पोस्ट ऑफिस मात्र दीर्घकाळ आपला व्याजदर टिकवून ठेवत होते. परंतु अखेर पोस्ट ऑफिसनं देखील बाजाराच्या परिस्थितीला अनुसरून आपल्या टाईम डिपॉझिट (TD) योजनांवरील व्याजदर कमी करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
टाईम डिपॉझिट योजनांमधील नवे व्याजदर
पोस्ट ऑफिसमध्ये १ वर्ष, २ वर्ष, ३ वर्ष आणि ५ वर्षांच्या मुदतीसाठी टाईम डिपॉझिट खाती उघडता येतात. पूर्वीचे दर आणि आताचे नवे दर खालीलप्रमाणे आहेत:
मुदत | पूर्वीचा व्याजदर | नविन व्याजदर |
1 वर्ष | 6.9% | 6.9% (बदल नाही) |
2 वर्षे | 7.0% | 6.9% |
3 वर्षे | 7.1% | 6.9% |
5 वर्षे | 7.5% | 7.5% (बदल नाही) |
Post Office Interest Rate महत्त्वाचे: ५ वर्षांच्या टाईम डिपॉझिटवर आधीप्रमाणेच ७.५% व्याज मिळत राहील. मात्र २ आणि ३ वर्षांच्या मुदतीसाठी व्याजदर आता ६.९% झाला आहे.
पोस्ट ऑफिसचे व्याजदर अजूनही स्पर्धात्मक
व्याजदरात कपात झाली असली तरी, पोस्ट ऑफिस अजूनही अनेक बँकांच्या तुलनेत जास्त परतावा देत आहे. उदाहरणार्थ, देशातील सर्वात मोठी सरकारी बँक एसबीआय (SBI) सध्या पुढील व्याजदर देत आहे:
Post Office Savings Account (SB): 4.0% per annum, compounded annually.
National Savings Recurring Deposit Account (RD): 6.7% per annum, compounded quarterly.
National Savings Monthly Income Account (MIS): 7.4% per annum, payable monthly.
Senior Citizens Savings Scheme Account (SCSS): 8.2% per annum, compounded annually and paid quarterly.
Public Provident Fund Account (PPF): 7.1% per annum, compounded annually.
Sukanya Samriddhi Account (SSA): 8.2% per annum, compounded annually.
National Savings Certificates (VIIIth Issue) (NSC): 7.7% per annum, compounded annually but payable at maturity.
Kisan Vikas Patra Account (KVP): 7.5% per annum, compounded annually (doubles investment in 115 months).
Mahila Samman Savings Certificate: 7.5% per annum, compounded quarterly
- १ वर्षाच्या एफडीवर: 6.25% ते 6.75%
- २ वर्षाच्या एफडीवर: 6.45% ते 6.95%
- ३ वर्षाच्या एफडीवर: 6.30% ते 6.80%
यावरून दिसून येते की, पोस्ट ऑफिसच्या टाईम डिपॉझिटवर व्याजदर अजूनही बँकांच्या एफडीपेक्षा चांगले आहेत. पोस्ट ऑफिसचा आणखी एक मोठा फायदा म्हणजे, बँका ज्येष्ठ नागरिकांना एफडीवर थोडा जास्त व्याजदर देतात, तर पोस्ट ऑफिस आपल्या सर्व ग्राहकांना समान व्याजदर देतात. त्यामुळे सर्वसामान्य गुंतवणूकदारांनाही जास्त परतावा मिळू शकतो.
सुरक्षितता आणि हमी
पोस्ट ऑफिस बचत योजना म्हणजे केवळ व्याजदरच नव्हे तर सुरक्षिततेची हमीदेखील. सरकारी पाठबळ असल्यामुळे ही योजना गुंतवणूकदारांसाठी अधिक विश्वासार्ह ठरते. बाजारातील चढउतारांचा परिणाम या योजनांवर होत नाही. त्यामुळे ज्यांना धोक्याशिवाय निश्चित परतावा हवा आहे त्यांच्यासाठी पोस्ट ऑफिसच्या योजना आजही उत्तम पर्याय ठरतात.
उदाहरण – गुंतवणुकीवर परतावा
समजा तुम्ही ३ वर्षांच्या मुदतीसाठी १ लाख रुपयांचे टाईम डिपॉझिट खाते उघडता. पूर्वी तुम्हाला ७.१% व्याज मिळत असे, आता तो दर ६.९% झाला आहे. या बदलामुळे तीन वर्षांत मिळणाऱ्या एकूण परताव्यात थोडी घट होईल, मात्र परतावा अजूनही बँकांच्या तुलनेत अधिकच राहतो.

गुंतवणूकदारांसाठी सल्ला
जर आपण दीर्घकालीन गुंतवणुकीचा विचार करत असाल, तर पोस्ट ऑफिसच्या ५ वर्षांच्या टाईम डिपॉझिट योजनेचा पर्याय निवडणे हे अत्यंत फायदेशीर ठरू शकते. या योजनेत तुम्हाला संपूर्ण कालावधीसाठी ७.५% इतका निश्चित आणि स्थिर व्याजदर मिळतो. बाजारातील दरातील चढउतार, बँकांच्या धोरणातील बदल किंवा आर्थिक परिस्थितीतील अनिश्चितता यांचा यावर परिणाम होत नाही.
तसेच, जर तुमचा उद्देश अल्पावधीसाठी सुरक्षित गुंतवणूक करण्याचा असेल, तर १ वर्षाच्या टाईम डिपॉझिट योजनेचाही विचार करता येईल. या योजनेत तुमची रक्कम कमी कालावधीसाठी गुंतली जाते आणि तरीही आकर्षक परतावा मिळतो.
पोस्ट ऑफिसच्या या योजना सरकारमान्य असल्याने गुंतवणुकीला उच्च स्तरावरील सुरक्षितता प्राप्त होते. बाजारात कितीही चढउतार झाले, व्याजदरात कितीही बदल झाले, तरीही तुमच्या गुंतवणुकीवरचा परतावा ठरलेला राहतो. त्यामुळेच या योजना जोखीममुक्त, विश्वासार्ह आणि दीर्घकाळासाठी उत्तम पर्याय म्हणून ओळखल्या जातात.
Post Office Interest Rate
पोस्ट ऑफिसने व्याजदरात केलेली ही किरकोळ कपात काही गुंतवणूकदारांसाठी निराशाजनक वाटू शकते, परंतु एकूण चित्र पाहिल्यास अजूनही पोस्ट ऑफिसच्या योजना बँकांच्या तुलनेत स्पर्धात्मक आहेत. सुरक्षिततेसह जास्त परतावा हवा असल्यास ही योजना एक उत्तम गुंतवणुकीचा पर्याय ठरू शकते.
Post Office Interest Rate link: https://www.indiapost.gov.in
Table of Contents