Pik Vima Yojana Update: शेतकऱ्यांच्या हितासाठी केंद्र सरकारकडून आणखी एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेण्यात आला आहे. नैसर्गिक आपत्ती, अतिवृष्टी, गारपीट, रोगट साथ आणि इतर शेतीस धोका पोहोचवणाऱ्या परिस्थितींमध्ये पिकांचे नुकसान भरून निघावे, यासाठी सुधारित प्रधानमंत्री पीक विमा योजना (PMFBY) राबवली जात आहे. शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ मिळावा म्हणून सरकारने एक महत्त्वाचा निर्णय घेत 2025 साठी लागू असलेल्या या योजनेची अंतिम मुदत आता 14 ऑगस्ट 2025 पर्यंत वाढवली आहे. याआधी अर्ज करण्याची अंतिम तारीख 31 जुलै होती.
मात्र, यंदा राज्यभरातून या योजनेत शेतकऱ्यांचा अपेक्षेपेक्षा कमी प्रतिसाद मिळाल्याने, तसेच अनेक शेतकरी अजूनही तांत्रिक कारणांमुळे किंवा माहितीच्या अभावामुळे अर्ज करू शकले नसल्याने सरकारने मुदत वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यामुळे ज्या शेतकऱ्यांनी अद्याप अर्ज केला नाही, त्यांच्यासाठी ही शेवटची आणि महत्त्वाची संधी आहे. योजनेत वेळेत सहभाग घेतल्यास पिकांचे आर्थिक संरक्षण मिळू शकते आणि अनपेक्षित संकटांमध्ये आर्थिक आधार ठरतो..
सुधारित योजनेत शेतकऱ्यांचा कमी प्रतिसाद.
सुधारित पीक विमा योजना 2022 पासून राबवली जात असून त्यात काही महत्त्वाचे बदल करण्यात आले आहेत. ही योजना उत्पादनाधिष्ठित आहे आणि 80:110 या मॉडेलवर आधारित आहे. मात्र या नव्या सुधारित योजनेतील अटी आणि अंमलबजावणी पद्धती काही शेतकऱ्यांना कठीण वाटत असल्यामुळे यंदा अनेक शेतकऱ्यांनी योजनेकडे पाठ फिरवली. परिणामी, अर्ज करणाऱ्यांची संख्या अपेक्षेपेक्षा खूपच कमी होती. सरकारने याची दखल घेऊन मुदत वाढवली असून उर्वरित शेतकऱ्यांनी लवकरात लवकर सहभाग नोंदवावा, असे आवाहन करण्यात आले आहे.

कोण पात्र आहे? अर्ज करण्याचे नियम आणि अटी
या योजनेत भाग घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी काही महत्त्वाची पूर्वअट पूर्ण करणे आवश्यक आहे. सर्वप्रथम, शेतकऱ्यांची ॲग्रीस्टॅक पोर्टलवर नोंदणी आणि ई-पिक पाहणी (e-Crop Survey) करणे बंधनकारक आहे. हे दोन्ही टप्पे पूर्ण केल्याशिवाय शेतकऱ्यांचा विमा अर्ज वैध मानला जाणार नाही, त्यामुळे याकडे दुर्लक्ष केल्यास शेतकरी योजनेच्या लाभापासून वंचित राहू शकतो.
अधिसूचित क्षेत्रातील आणि अधिसूचित पिके घेत असलेले सर्व शेतकरी; मग ते कर्जदार असोत किंवा बिगर कर्जदार; या प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेत सहभागी होऊ शकतात. योजनेचा सहभाग पूर्णपणे ऐच्छिक आहे, म्हणजे शेतकऱ्यांवर बंधन नाही, परंतु सहभाग घेतल्यास निसर्गाच्या अनिश्चिततेपासून संरक्षण मिळते. Pik Vima Yojana Update
अत्यंत महत्त्वाचे: जर ई-पिक पाहणी दरम्यान नोंदवलेले पीक आणि विम्याचा अर्ज करताना दिलेले पीक यामध्ये काहीही तफावत आढळली, तर त्या शेतकऱ्याचा विमा दावा सरसकट फेटाळला जाऊ शकतो. अशा प्रकरणांमध्ये विमा कंपनीकडून कोणतीही भरपाई दिली जाणार नाही आणि भरलेला विमा हप्ता देखील परत मिळणार नाही. त्यामुळे सर्व शेतकऱ्यांनी त्यांच्या पिकाची माहिती अचूक आणि पारदर्शकपणे भरावी, जेणेकरून भविष्यात कोणत्याही अडचणीला सामोरे जावे लागू नये.
मुदतवाढीचा लाभ घेण्याचे कारण
राज्यात अनेक भागांमध्ये पेरणीसाठी उशीर झाल्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांना अद्याप पीक विमा योजनेसाठी अर्ज करता आलेला नव्हता. अशा वेळी ही मुदतवाढ म्हणजे एक संधीच आहे. शेतकऱ्यांनी आपल्या पिकांचे संरक्षण करण्यासाठी या संधीचा योग्य फायदा घेणे आवश्यक आहे. नैसर्गिक आपत्ती, पावसाळ्याचे अनिश्चित धोके, आणि रोगट साथीमुळे होणारे नुकसान यांचा विचार करता पीक विमा योजना ही शेतकऱ्यांसाठी अत्यावश्यक ठरते.
सुधारित योजना; काय आहे 80:110 मॉडेल?
सुधारित पीक विमा योजनेत 80:110 मॉडेल लागू करण्यात आले आहे. याचा अर्थ म्हणजे, 80% उत्पादनाच्या अपेक्षेवर विमा कव्हरेज दिले जाते आणि नुकसान भरपाई 110% पर्यंत जाऊ शकते. म्हणजेच, उत्पादकतेच्या टक्केवारीवर आधारित भरपाई मिळू शकते. हाच बदल योजनेचे वैशिष्ट्य आहे, पण अनेकांना याचा अर्थ आणि अंमलबजावणी समजण्यास अडचण झाल्याने सहभाग कमी राहिला. Pik Vima Yojana Update
अर्ज कसा कराल? अर्जाची प्रक्रिया
- अॅग्रीस्टॅक पोर्टलवर नोंदणी करा
- e-Pik Pahani App चा वापर करून ई-पिक पाहणी करा
- आपल्या जवळच्या CSC केंद्रात जाऊन किंवा ऑनलाईन अर्ज सादर करा
- आपल्याला विमा हप्ता ऑनलाईन किंवा ऑफलाइन पद्धतीने भरावा लागेल
- अर्जाची पुष्टी व साक्षांकित पावती घ्या
Pik Vima Yojana Update
सध्या हवामानातील अनिश्चितता आणि नैसर्गिक आपत्तींच्या जोखमी वाढत असल्याने पीक विमा योजना ही शेतकऱ्यांसाठी एक अत्यंत आवश्यक कवच ठरते. ही केवळ एक योजना नसून, आपले भविष्य सुरक्षित करणारा एक हक्क आहे. सरकारने दिलेली ही मुदतवाढ म्हणजे शेवटची संधी आहे; १४ ऑगस्ट २०२५ पूर्वी अर्ज नक्की करा! आपल्या पिकांचे नुकसान भरून निघण्यासाठी आणि आर्थिक आधार मिळवण्यासाठी हा उपाय अत्यावश्यक आहे.
Pik Vima Yojana Update अधिक माहितीसाठी भेट द्या: PMFBY अधिकृत संकेतस्थळ, MahaAgriGov ई-पिक पाहणी अॅप