Arogya Suraksha Yojana: आता एकच हेल्थ कार्ड पुरेसे आहे? PM-JAY आणि MJPJAY योजनेचा फायदा कसा मिळवायचा? जाणून घ्या.

Arogya Suraksha Yojana: आपल्या देशातील वाढत्या आरोग्याच्या समस्यांमुळे; ग्रामीण आणि शहरी दोन्ही भागातील अनेक कुटुंबे या आरोग्य खर्चाच्या ताणाखाली येताना दिसत आहेत. महागड्या शस्त्रक्रिया, खर्चिक औषधे, गंभीर आजारांसाठ रूग्णालयात भरती होणे हे अनेकांसाठी आर्थिक अडचण बनत असते

या परिस्थितीत केंद्र व राज्य सरकारने आरोग्य सुरक्षा कवच म्हणून प्रधान मंत्री आयुष्मान भारत जन आरोग्य योजना (PM-JAY) आणि महात्मा ज्योतीबा फुले जन आरोग्य योजना (MJPJAY) यांना एकत्र करून एक आरोग्य सुरक्षा कार्ड सुरू केले आहे.

या योजनांचा उद्देश आहे की गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांना आरोग्य खर्चाचा ताण कमी करून मोफत उपचार उपलब्ध करून देणे.

या योजनांचा हेतू आणि स्वरूप

आयुष्मान भारत – PM-JAY ही भारत सरकारची प्रमुख आरोग्य योजना असून यामध्ये पात्र कुटुंबांना दरवर्षी 5,00,000 रुपये पर्यंतचा कॅशलेस आरोग्य कवच मिळतो. या कवचाचा उपयोग हॉस्पिटल मध्ये भरती, शस्त्रक्रिया, तपासणी, औषधे आणि पोस्ट-होस्पिटलायझेशन खर्चासाठी करता येतो.

यामध्ये वय, लिंग किंवा कुटुंबाचा आकार यावर कोणतेही मर्यादा नसतात आणि पूर्वस्थित आजार देखील पहिल्याच दिवसापासून कव्हर होतात. हे कवच भारतभरात सरकारी व प्रायव्हेट पॅनेल हॉस्पिटल्समध्ये वापरता येते.

दुसरीकडे, महात्मा ज्योतीबा फुले जन आरोग्य योजना (MJPJAY) ही महाराष्ट्र शासनाची आरोग्य योजना आहे. ही योजना महत्त्वाचे उद्दिष्ट ठेऊन राज्यातील पात्र कुटुंबांना मोडता खर्च किंवा कॅशलेस आरोग्य सेवा उपलब्ध करून देते.

या योजने अंतर्गत देखील अनेक कुटुंबांना आरोग्य खर्चासाठी मदत दिली जाते. या दोन आरोग्य योजनांना एकत्र करून चालवल्याने कुटुंबाला एकच कार्ड वापरून मोफत आरोग्य सेवा मिळतात व प्रक्रिया सोपी होते.

एकच कार्ड – तुमच्या कुटुंबासाठी ५ लाखांचे आरोग्य संरक्षण

आजच्या काळात आरोग्य खर्च वाढत चालला आहे आणि गंभीर आजार किंवा हॉस्पिटलमध्ये भरतीचा खर्च कुणासाठीही मोठा आर्थिक ओझा ठरू शकतो.

या परिस्थितीत, केंद्र व राज्य सरकारने ‘आयुष्मान भारत’ आणि ‘महात्मा फुले जन आरोग्य योजना’ यांना एकत्रित करून एक आरोग्य सुरक्षा कार्ड सुरु केले आहे, ज्यामुळे आता प्रत्येक पात्र कुटुंबाला दर वर्षी ५,००,००० रुपये पर्यंत मोफत कॅशलेस उपचार मिळू शकतात.

या सेवेमुळे गरीब व मध्यमवर्गीय कुटुंबांना महत्त्वाची आर्थिक मदत मिळते आणि आरोग्य सेवा सहज उपलब्ध होते

एकीकृत आरोग्य सुरक्षा कार्ड – फायदे

हे एकच कार्ड तुमच्या कुटुंबाला खालील महत्त्वाचे फायदे देतो: Arogya Suraksha Yojana

1. वर्षाला ₹5,00,000 पर्यंत मोफत उपचार

या कार्डद्वारे प्रत्येक पात्र कुटुंबाला दरवर्षी ५ लाख रुपये परिणामी कॅशलेस कव्हर मिळतो. हे कव्हर कुटुंबातील सर्व सदस्यांसाठी आहे आणि तुम्ही ते कोणत्याही लक्षित उपचारासाठी वापरू शकता.

Also Read:- PM Ujjwala Yojana 2025: GST कपातीनंतर भारत सरकारची नवी घोषणा; 25 लाख महिलांना मिळणार मोफत LPG गॅस कनेक्शन.

2. आदेशांपासून उपचार

या योजनेंतर्गत विविध आजारांमध्ये अपेक्षित १३५६ उपचार प्रकार आणि ३४ विशेष सेवा यांचा समावेश आहे, ज्यात हॉस्पिटलमध्ये भरती, शस्त्रक्रिया आणि इतर वैद्यकीय सेवा समाविष्ट आहेत.

3. देशभरातील पॅनेल हॉस्पिटलमध्ये उपयोग

PM-JAY चा लाभ भारताच्या कोणत्याही राज्यातील मान्यताप्राप्त पॅनेल हॉस्पिटलमध्ये मिळू शकतो, म्हणजे तुम्ही महाराष्ट्राबाहेरही हे कार्ड वापरू शकता.

4. पूर्वस्थित आजार सुरुवातीपासून कव्हर

या योजनेंतर्गत कोणतेही आजार पहिल्या दिवसापासून कव्हर केले जातात. त्यामुळे आजार त्वरित किंवा आकस्मिक वाटत असला तरीही लाभ मिळू शकतो.

5. मोबाइल आणि डिजिटल कार्ड

याशिवाय आता मोबाईलवरून डिजिटल स्वरूपात (e-Card) कार्ड काढण्याची सुविधाही उपलब्ध झाली आहे, ज्यामुळे नोंदणी प्रक्रिया अजून अधिक सोपी झाली आहे.

या कार्डचा लाभ कोण घेऊ शकतो?

या एकत्रित आरोग्य योजनेंतर्गत महाराष्ट्र राज्यातील सर्व पात्र नागरिकांना हा लाभ मिळू शकतो. पात्रता साधारणपणे SECC 2011, ration card प्रकार (Yellow, Orange, etc.) आणि काही इतर आर्थिक निकषांवर आधारित असते. योजनेमध्ये कुटुंबातील सदस्यांसाठी कुटुंबाचे नाव उपलब्ध असणे आवश्यक आहे.

जर कुटुंब पात्र असेल, तर त्या कुटुंबाला एकीकृत आरोग्य सुरक्षा कार्ड दिले जाते आणि ते कॅशलेस उपचारासाठी उपयोग करू शकते.

नोंदणी कशी करावी?

या आरोग्य कार्डसाठी नोंदणी प्रक्रिया खालीलप्रमाणे सोपी आहे: Arogya Suraksha Yojana

जवळच्या पॅनेल हॉस्पिटल / हेल्थ सेंटरमध्ये जा – येथे “Aarogyamitra” किंवा हेल्थ सहाय्यक तुम्हाला नोंदणीची प्रक्रिया समजावून देईल.
तुमचे आधार, राशन कार्ड आणि इतर ओळखपत्रे ठेवा.
योग्य पात्रता पडताळल्यानंतर जहाँ तुम्हाला कार्ड तयार करून दिले जाईल.
एकदा कार्ड मिळाल्यावर, कोणत्याही मान्यताप्राप्त हॉस्पिटलमध्ये कॅशलेस उपचारासाठी कार्डचा वापर करू शकता.

योजनेचा लाभ कोण कोण घेऊ शकतो?

या संयुक्त आरोग्य योजनेंतर्गत लाभ घेण्यासाठी तुम्हाला काही पात्रता निकष पडतील. अशा पैकी काही मुख्य गोष्टी खालीलप्रमाणे आहेत:

SECC 2011 (सामाजिक-आर्थिक-जातिगत मोजणी) अंतर्गत पात्र कुटुंबांना PM-JAY चा लाभ मिळू शकतो.
महाराष्ट्रातील रहिवासी कुटुंबांना MJPJAY चा लाभ मिळू शकतो.
कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न किंवा ration card प्रकार (Yellow, Orange, Antyodaya इ.) यासारखे निकष पात्रतेसाठी वापरले जातात.

या पात्रतेनुसार प्रत्येक कुटुंबाची यादी तयार केली जाते आणि नंतर त्या कुटुंबास एकीकृत आरोग्य कार्ड दिले जाते.

मुख्य योजना (Key Schemes)

आयुष्मान भारत – प्रधानमंत्री जन आरोग्य योजना (PMJAY): Arogya Suraksha Yojana
उद्दिष्ट: गरीब आणि आर्थिक दृष्टीने दुर्बल कुटुंबांना प्रति वर्ष ₹5,00,000 पर्यंतचे कॅशलेस आरोग्य विमा कवच प्रदान करणे, ज्यामुळे ते गंभीर आजारांचे उपचार कराऊ शकतील.

लाभ: या योजनेअंतर्गत देशभरातील पॅनेलमध्ये समाविष्ट सरकारी व खासगी रुग्णालयांमध्ये भरतीचा खर्च, उपचार, तपासणी, औषधे आणि इतर संबंधित खर्च कव्हर केला जातो. यामध्ये रुग्णालयीन भरती, पूर्व-स्थित आजारांचाही कवच, सडक एम्बुलेंस सेवा आणि प्रसूती खर्च यांचा समावेश आहे.

Also Read:- Section 80TTB Deduction: जेष्ठ नागरिकांसाठी FD आणि पोस्ट ऑफिस योजनांवरील कर सूट कशी मिळवायची? संपूर्ण माहिती इथे पहा.

पात्रता: ही योजना सामाजिक-आर्थिक आणि जाती जनगणना (SECC-2011) डेटा आधारित आहे, ज्यानुसार गरीब आणि वंचित कुटुंबे पात्र मानली जातात.

प्रधानमंत्री स्वास्थ्य सुरक्षा योजना (PMSSY): Arogya Suraksha Yojana
उद्दिष्ट: देशात क्षेत्रीय आरोग्य असंतुलन दूर करणे आणि उच्च दर्जाच्या वैद्यकीय सेवांची उपलब्धता वाढवणे, तसेच AIIMS प्रमाणातील प्रगत वैद्यकीय संस्थांचे स्थापने व विद्यमान मेडिकल कॉलेजांचे अपग्रेड करणे हा आहे.

लाभ: या योजनेमुळे देशातील विविध भागात गुणवत्तापूर्ण तृतीयक (tertiary) आरोग्य सेवा उपलब्ध होतील, ज्यामुळे दूरदराजच्या व मागास भागातील नागरिकांना उत्तम आरोग्य सेवा मिळतील. याशिवाय, वैद्यकीय शिक्षण व संशोधनाचा दर्जा आणि क्षमता वाढेल.

जननी सुरक्षा योजना (JSY): Arogya Suraksha Yojana
उद्दिष्ट: गरीब गर्भवती महिलांना संस्थात्मक प्रसव (institutional delivery) करण्यास प्रोत्साहित करून मातृ आणि शिशु मृत्यु दर कमी करणे.

लाभ: या योजनेअंतर्गत प्रसूतीदरम्यान आणि त्यानंतर नकद सहायता व आरोग्य देखभाल सेवा प्रदान केल्या जातात, ज्यात ASHA कार्यकर्त्यांचा महत्त्वाचा सहभाग असतो.

तुम्ही पात्र आहात की नाही ते कसे तपासाल (How to Check Eligibility): Arogya Suraksha Yojana

तुम्ही PMJAY (आयुष्मान भारत) साठी तुमची पात्रता अधिकृत वेबसाइट pmjay.gov.in वरील “Am I Eligible / पात्र आहे का?” विभागात जाऊन तपासू शकता किंवा जवळच्या पॅनेलबद्ध रुग्णालयाशी संपर्क करून ही माहिती मिळवू शकता.

Arogya Suraksha Yojana

एका एकीकृत आरोग्य सुरक्षा कार्डमुळे आता तुमच्या कुटुंबाला दरवर्षी ₹5,00,000 पर्यंत मोफत कॅशलेस उपचार मिळण्याची सुविधा उपलब्ध झाली आहे. हे कार्ड PM-JAY आणि MJPJAY यांना एकत्रित करण्याचा परिणाम आहे, ज्यामुळे आरोग्य सेवा अधिक सुलभ, व्यापक आणि आर्थिकदृष्ट्या मदत करणारी बनली आहे.

यामुळे आता आरोग्य खर्चाच्या ताणाखाली राहण्याची गरज नाही. तुमच्या मित्रपरिवाराना आणि कुटुंबाला आजच नोंदणी करून या सुविधेचा लाभ घेण्यासाठी मार्गदर्शन करा आणि आरोग्याची काळजी आजच सुरुवात करा