Drinking water health benefits: पाणी हे कोणत्याही सजीवांसाठी अत्यंत आवश्यक अशी गोष्ट आहे आहे. मानवी शरीर 65-70% पाणी असलेल्या पेशीने बनलेले असते. पाणी शरीराच्या विविध कार्यांसाठी महत्त्वपूर्ण आहे आणि प्रत्येकाच्या वयानुसार त्याला लागणारी पाण्याची मात्रा वेगळी असते. पाणी पिण्यामुळे शरीरातील अनेक अवयव संपूर्ण कार्यक्षमतेने काम करतात. त्यामुळे पाणी पिण्याच्या आवश्यकतेबद्दल योग्य माहिती असणे खूप महत्त्वाचे आहे.
आजकाल धकाधकीच्या जीवनपद्धतीमध्ये, विविध वयाच्या लोकांच्या शरीराची आणि जीवनशैलीची आवश्यकता वेगळी असते. त्यामुळे स्वतःच्या वयानुसार पाणी पिण्याचे प्रमाण थोडे वेगवेगळे असते. त्याचबरोबर ऋतुमानाप्रमाने आणि व्यक्ती कोणत्या भूप्रदेशात वास्त्यव्यास आहे त्यानुसारही प्रत्येकाची पाणी पिण्याची गरज बदलू शकते. या लेखामध्ये याच अनुषंगाने किती पाणी पिणे योग्य आहे हे सांगितले आहे, त्यासाठी हा लेख संपूर्ण वाचा आणि इतरांना शेअर करा.
वयानुसार पाण्याचे प्रमाण
पाणी पिण्याच्या आवश्यकतेमध्ये वय, शरीराचे वजन, लिंग, आणि हवामान यांचा मोठा फरक पडतो. दररोज आपल्या शरीराला योग्य प्रमाणात पाणी मिळवणे आवश्यक आहे, पण हे वयानुसार बदलते. प्रत्येक वयोगटातील लोकांसाठी किती पाणी पिणे आवश्यक आहे, हे जाणून घेऊया: Drinking water health benefits
1 ते 3 वर्षे वयातील मुलं:
या वयातील मुलांचे शरीर अजून लहान असते आणि त्यांचे शरीर जलद गतीने वाढत असते. त्यामुळे त्यांच्या शरीराला पाण्याची अधिक आवश्यकता असते. छोटे मुलं खूप सक्रिय असतात आणि विविध शारीरिक व मानसिक विकासाच्या टप्प्यावर असतात. यासाठी, 1 ते 3 वर्षे वयाच्या मुलांनी दररोज 800 ते 1000 मिली (4-5 कप) पाणी प्यावे. यामध्ये त्यांचे आहारातील पाणी देखील समाविष्ट आहे.
4 ते 8 वर्षे वयातील मुलं:
या वयातील मुलांच्या शरीराची वाढ सुरू असते आणि त्यांना अधिक सक्रियतेची आवश्यकता असते. शाळेतील खेळ, अभ्यास आणि इतर शारीरिक क्रियाकलापांसाठी त्यांना अधिक ऊर्जा आणि पाणी आवश्यक आहे. 4 ते 8 वर्षे वयाच्या मुलांनी दररोज 1200 मिली (5 कप) पाणी प्यावे. तसेच, आहारातील द्रव पदार्थांचाही समावेश करून त्यांचे हायड्रेशन राखले जाऊ शकते.
9 ते 13 वर्षे वयातील मुलं:
या वयात मुलांचे शारीरिक विकास पूर्ण होण्याच्या दिशेने असतो. शालेतील शारीरिक क्रियाकलाप, खेळ आणि अभ्यास यामुळे त्यांना अधिक पाण्याची आवश्यकता असते. 9 ते 13 वर्षे वयाच्या मुलांनी दररोज 1600 ते 1900 मिली (7-8 कप) पाणी प्यावे. यामुळे त्यांचे शरीर हायड्रेटेड राहते आणि त्यांच्या शरीरातील सर्व कार्ये सुरळीत चालतात.
14 ते 18 वर्षे वयातील किशोरवयीन मुलं:
किशोरवयीन मुलांचा शरीरविकास आता पूर्ण होत असतो. शरीरात हार्मोनल बदल होतात आणि शारीरिक क्षमता वाढते. यामुळे त्यांना जास्त ऊर्जा आणि पाणी आवश्यक आहे. 14 ते 18 वर्षे वयाच्या किशोरवयीन मुलांनी दररोज 1900 ते 2600 मिली (8-11 कप) पाणी प्यावे. यामुळे त्यांचे शारीरिक आणि मानसिक कार्य अधिक चांगले होते.
19 ते 64 वर्षे वयाचे प्रौढ:
प्रौढ वयात शरीराची शारीरिक कार्यक्षमता स्थिर असते, पण यामध्ये कामाचा ताण, मानसिक दबाव, आणि इतर विविध शारीरिक क्रियाकलाप पाण्याच्या आवश्यकतेला प्रभावित करतात. कामकाजामुळे शरीराला नियमितपणे हायड्रेटेड ठेवण्यासाठी पाणी पिणे आवश्यक आहे. 19 ते 64 वर्षे वयाच्या प्रौढ लोकांनी दररोज 2000 ते 3000 मिली (8-11 कप) पाणी प्यावे.
65 वर्षे आणि त्यापुढील वृद्ध लोक:
वृद्धापकाळात शरीरातील कार्यक्षमता कमी होऊ लागते, आणि डिहायड्रेशनचा धोका वाढतो. वृद्ध लोकांसाठी पाणी पिणे विशेषतः महत्त्वाचे आहे, कारण शरीराच्या विविध कार्यांमध्ये गडबड होऊ शकते. 65 वर्षे आणि त्यापुढील वयाच्या वृद्ध लोकांनी दररोज 2000 ते 3000 मिली (8-11 कप) पाणी प्यावे. यामुळे शरीरातील कार्य क्षमता आणि हायड्रेशन ठेवणे सोपे होईल.
पाणी पिण्याचे महत्त्व
पाणी पिण्याचे अनेक फायदे आहेत. शरीरातील सर्व कार्यांसाठी पाणी आवश्यक आहे: Drinking water health benefits
- शरीराची कार्यक्षमता वाढवते: पाणी शरीरातील हृदय, रक्तवाहिन्या, आणि पचनक्रिया सुरळीत ठेवण्यासाठी मदत करते.
- त्वचा निरोगी ठेवते: शरीरातील योग्य हायड्रेशनमुळे त्वचा तजेलदार आणि निरोगी राहते.
- ऊर्जा स्तर वाढवतो: पाणी शरीरातील ऊर्जा उत्पादन प्रक्रियेस मदत करते.
- वजन कमी करण्यास मदत करते: शरीरातील टॉक्सिन्स बाहेर काढण्यास पाणी मदत करते, ज्यामुळे वजन कमी होण्यास मदत होते.
- ताण कमी करते: पाणी शरीरातील ताण आणि मानसिक दबाव कमी करण्यास मदत करते.
पाणी कधी प्यावे?
पाणी पिण्याची योग्य वेळ जाणून घेणे देखील महत्त्वाचे आहे. व्यक्तिपरत्वे या वेळा भिन्न असू शकतात, योग्य वेळेस पाणी पिण्यामुळे शरीर अधिक हायड्रेटेड राहते. सकाळी उठल्यावर एक तासाने आणि झोपेपूर्वी तास अगोदर पाणी प्यावे. व्यायाम करण्यापूर्वी एक तास अगोदर आणि व्यायाम संपल्यावर एक ते दोन तासाने पाणी प्यावे, शारीरिक क्रियाकलाप सुरू करण्यापूर्वी आणि नंतर पाणी पिणे अत्यावश्यक आहे.
आपल्याला भूक लागली तरी काही वेळेला शरीराला पाणी आवश्यक वाटल्यास पाणी प्यावे. त्यामुळे भूक लागल्यावर पाणी पिणे फायद्याचे ठरू शकते. पाणी पिताना नेहमीच खाली बसून पाणी प्यावे, उभे राहून पाणी पिणे टाळावे, उन्हाळ्याच्या ऋतूमध्ये पाण्याचौ जास्त आवश्यकता असते त्यामुळे प्रत्येक दोन तासाला किमान दोन काप पाणी प्यावे
Drinking water health benefits
वयानुसार पाणी पिण्याचे प्रमाण आणि शरीराची आवश्यकताही बदलते. आपण आपल्या शरीराच्या गरजांनुसार योग्य प्रमाणात पाणी प्यावे, म्हणजेच आपले शरीर हायड्रेटेड राहील, शारीरिक आणि मानसिक कार्यक्षमता सुधारेल आणि आपला जीवनसत्त्वाचा दर्जा उंचावेल. योग्य आणि नियमित पाणी पिऊन आपण निरोगी राहू शकतो, यासाठी आपल्याला वयानुसार पाण्याची आवश्यकता लक्षात घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
Drinking water health benefits External Links: National Institute of Health – Water Intake Guidelines
Table of Contents