Jyotiba Temple kolhapur: पश्चिम महाराष्ट्राच्या गडकोटांनी नटलेल्या पन्हाळा किल्ला जवळ असलेले, वाडी रत्नागिरी परिसरात वसलेले श्री जोतिबा मंदिर हे केवळ श्रद्धेचे स्थान नाही, तर लाखो भाविकांच्या ह्रदयातील एक तेजस्वी दीप आहे. परंतु, येत्या 28 एप्रिल 2025 रोजी, या पवित्र स्थळी काही तासांसाठी दर्शन बंद राहणार आहे. पश्चिम महाराष्ट्र देवस्थान समितीने दिलेल्या सूचनेनुसार, पहाटे 4:00 वाजल्यापासून ते दुपारी 3:00 वाजेपर्यंत मंदिर भाविकांसाठी बंद राहील. ही माहिती सर्व भाविकांनी लक्षात घेणे अत्यंत गरजेचे आहे, जेणेकरून ते आपल्या भावनिक आणि आध्यात्मिक यात्रेची योग्य पूर्वतयारी करू शकतील.
चैत्र महिन्यात साजरी केली जाणारी भव्य चैत्र यात्रा ही जोतिबा मंदिरातील सर्वात महत्त्वाची धार्मिक घटना आहे. या सोहळ्याच्या दरम्यान मंदिर परिसरात लाखो भक्त गुलाल उधळत, भक्तिगीतांच्या गजरात आणि हलगी, घुमके, खैतालच्या निनादात रंगतो. या उत्सवामुळे संपूर्ण परिसर मंगलमय होतो.
परंतु, यात्रेनंतर मंदिर परिसरात झालेली रंगांची उधळण आणि भाविकांची प्रचंड गर्दी पाहता, मंदिराची पवित्रता व स्वच्छता अबाधित ठेवण्यासाठी ‘पाकाळणी’ या शुद्धीकरण विधीची गरज भासते. ‘पाकाळणी’ म्हणजे मंदिराच्या प्रत्येक भागाची, प्रत्येक दगडाची, प्रत्येक शिखराची शुद्ध पाण्याने स्वच्छता करून ते पुन्हा नवचैतन्याने भारले जाते. हा विधी म्हणजे केवळ शारीरिक स्वच्छता नव्हे, तर मंदिराच्या आध्यात्मिक उर्जेचेही पुनर्निर्माण असतो.
12 एप्रिल 2025: जोतिबा देवाची भव्य चैत्र यात्रा
यावर्षीची चैत्र यात्रा, जी 12 एप्रिल 2025 रोजी संपन्न झाली, ती अत्यंत मोठ्या जल्लोषात साजरी झाली. गुलालाच्या सडा, हलगीचा आवाज, ढोलताशांचा निनाद, भक्तांच्या जयघोषांनी संपूर्ण वाडी रत्नागिरी परिसर गगनभेदी झाला होता. लाखो भक्त आपापल्या हातात गुलाल घेऊन, या दक्खनच्या राजाचे, “जोतिबा च्या नावाने चांगभले” च्या गजरात बुडाले होते.
ही यात्रा केवळ एक सोहळा नसून, आध्यात्मिक एकतेचा, भक्तिभावाचा आणि परंपरेचा जिवंत पुरावा आहे. यात्रेनंतरही मंदिरात दिवसरात्र भाविकांची गर्दी होत असल्याने, मंदिराच्या स्वच्छतेसाठी ‘पाकाळणी’ विधीचे आयोजन आवश्यक ठरते.

जोतिबा दर्शन लाईव्ह साठी इथे क्लीक करा https://www.shreejyotiba.com Jyotiba Temple kolhapur
28 एप्रिलच्या दिवशी दर्शन वेळापत्रक
वेळ | माहिती |
पहाटे 4:00 ते दुपारी 3:00 | मंदिर बंद, पाकाळणी विधी सुरू |
दुपारी 3:00 नंतर | नियमित दर्शन पुन्हा सुरू |
मंदिर प्रशासनाने भाविकांना विनंती केली आहे की त्यांनी आपल्या दर्शनाच्या वेळा सुचवलेल्या वेळापत्रकानुसार समायोजित कराव्यात, जेणेकरून कोणतीही गैरसोय होणार नाही. Jyotiba Temple kolhapur
‘पाकाळणी’ विधीचे आध्यात्मिक आणि सांस्कृतिक महत्त्व
‘पाकाळणी’ हा केवळ भौतिक स्वच्छतेचा कार्यक्रम नाही, तर तो मंदिराच्या आध्यात्मिक ऊर्जा केंद्राचे नूतनीकरण करणारा अत्यंत पवित्र विधी आहे. यात्रेच्या दिवशी उधळलेला गुलाल, भक्तांच्या भावनांचा उत्स्फूर्त आविष्कार, आणि पवित्र स्थळी झालेली प्रचंड चैतन्याची निर्मिती यानंतर, परिसराला नवस्फूर्ती देण्याची गरज असते. हा विधी मंदिराच्या शेकडो वर्षांच्या परंपरेचा सन्मान दर्शवतो आणि भविष्यातही मंदिराची पवित्रता टिकून राहावी यासाठी श्रद्धेने पार पाडला जातो.
भाविकांसाठी महत्त्वाचे मार्गदर्शन
28 एप्रिल 2025 रोजी पहाटेपासून ते दुपारी 3 वाजेपर्यंत मंदिर दर्शनासाठी बंद राहील. दर्शनासाठी दुपारी 3 नंतर मंदिराला भेट द्या. गर्दी टाळण्यासाठी आपल्या वेळापत्रकात योग्य बदल करा. आपल्या कुटुंबीय, मित्रमंडळी व इतर भाविकांना देखील या सूचनेची माहिती द्या. मंदिर समितीच्या सूचनांचे पालन करून, मंदिराच्या स्वच्छतेमध्ये सहकार्य करा.
जोतिबा दर्शन लाईव्ह साठी इथे क्लीक करा https://www.mahalaxmikolhapur.com/shri-jyotiba-live-darshan Jyotiba Temple kolhapur
जोतिबा मंदिराचे ऐतिहासिक आणि धार्मिक महत्त्व
वाडी रत्नागिरीच्या डोंगररांगा आणि निसर्गरम्य परिसरात वसलेले श्री जोतिबा मंदिर महाराष्ट्रातील सर्वात प्रतिष्ठित धार्मिक स्थळांपैकी एक आहे. येथे दरवर्षी लाखो भाविक आपल्या श्रद्धेचा अर्घ्य अर्पण करतात. “दक्खनचा राजा” म्हणून पूजल्या जाणाऱ्या जोतिबा देवाच्या चरणी नतमस्तक होण्यासाठी दूरदूरवरून लोक येथे गर्दी करतात. चैत्र यात्रेचा उत्सव आणि मंदिराची भव्यता ही केवळ एक धार्मिक घटना नाही, तर ती महाराष्ट्राच्या सांस्कृतिक संपत्तीचा अनमोल ठेवा आहे.
28 एप्रिलनंतर दर्शनाचे सुवर्णसंधी
28 एप्रिल रोजी दुपारी 3 नंतर जोतिबा मंदिर पुन्हा भक्तांसाठी खुले होईल. या क्षणासाठी सगळ्या भक्तांमध्ये नव्याने भक्तिभाव जागृत होईल. ताजेतवाने परिसर, स्वच्छ आणि पवित्र वातावरणात श्री जोतिबांचे दर्शन घेण्याची संधी भाविकांना मिळेल. त्यामुळे, नियोजनपूर्वक येऊन आपण आपल्या आध्यात्मिक यात्रेला एक वेगळे समाधान प्राप्त करू शकता.
Jyotiba Temple kolhapur
श्री जोतिबा देवाचे मंदिर, हे महाराष्ट्राच्या भक्तीमय परंपरेचा एक अविभाज्य भाग आहे. येत्या 28 एप्रिल 2025 रोजी होणारी ‘पाकाळणी’ ही या परंपरेचा जतन करण्यासाठीचा एक पवित्र आणि आवश्यक सोहळा आहे. भाविकांनी या बदलाचे गांभीर्य समजून घेऊन आपल्या दर्शनाची योजना समायोजित करावी आणि मंदिराच्या पवित्रतेच्या रक्षणात आपले योगदान द्यावे. जोतिबा देवाच्या कृपेने आपले जीवन सुख, समाधान आणि आरोग्याने परिपूर्ण होवो, हीच प्रार्थना.
Table of Contents