Post Office RD Plan Details: जर तुम्ही अशी गुंतवणूक योजना शोधत असाल जी पूर्णपणे सुरक्षित, सरकारमान्य आणि खात्रीशीर परतावा देणारी असेल, तर पोस्ट ऑफिसची रिकरिंग डिपॉझिट (Recurring Deposit – RD) योजना तुमच्यासाठी एक उत्तम आणि शाश्वत पर्याय ठरू शकतो. ही योजना खास करून त्यांच्यासाठी फायदेशीर आहे जे दरमहा निश्चित रक्कम बाजूला ठेवून शिस्तबद्ध बचतीच्या मार्गावर चालू इच्छितात.
या योजनेत गुंतवणुकीसाठी किमान मर्यादा फक्त ₹100 प्रति महिना आहे, जी अगदी सर्वसामान्य व्यक्तीलाही सहज परवडू शकते. मात्र, जर तुम्ही दरमहा ₹10,000 इतकी रक्कम नियमितपणे गुंतवली, तर पाच वर्षांच्या कालावधीत (60 महिन्यांमध्ये) तुमची एकूण ठेव रक्कम ₹6 लाख होईल. या ठेवीवर सरकारकडून जाहीर करण्यात आलेला 6.7% वार्षिक व्याजदर (तिमाही चक्रवाढ व्याज पद्धतीने लागू) असल्यामुळे, तुम्हाला अतिरिक्त ₹1,13,659 इतके व्याज देखील मिळते. परिणामी, एकूण परिपक्वता रक्कम ₹7,13,659 होते.
ही योजना सरकारी हमी असलेली असल्यामुळे यात कोणताही जोखीम नाही. तुमची गुंतवणूक आणि व्याजाची रक्कम पूर्णपणे सुरक्षित असते. शिवाय, कोणतीही कमाल गुंतवणूक मर्यादा नसल्यामुळे तुम्ही आपल्या आर्थिक क्षमतेनुसार जास्त रक्कमही दरमहा गुंतवू शकता.

व्याजदर व गुंतवणुकीची माहिती
- वार्षिक व्याजदर : 6.7% (चक्रवाढ पद्धतीने, तिमाहीवर आधारित)
- किमान मासिक ठेव : ₹100 (₹10 च्या पटीत)
- कमाल मर्यादा : नाही, म्हणजे हवे तितके गुंतवू शकता
- कालावधी : 5 वर्षे (60 महिने)
- गुंतवणुकीचा प्रकार : सुरक्षित आणि सरकारी हमीची योजना
पोस्ट ऑफिस आरडी योजना (Post Office RD Plan Details) ही शासकीय योजनांपैकी एक असून, हिला संपूर्ण सरकारी हमी लाभलेली आहे. त्यामुळे तुमच्या गुंतवणुकीची सुरक्षा 100% खात्रीशीर आहे.
हे खाते कोण उघडू शकतो?
ही योजना विशेषतः गृहिणी, सेवा क्षेत्रातील नोकरदार, लहान व्यावसायिक, आणि निवृत्त व्यक्ती यांच्यासाठी अत्यंत उपयुक्त ठरते. यामध्ये शिस्तबद्ध गुंतवणुकीच्या माध्यमातून दीर्घकालीन बचत आणि उत्पन्न निर्मिती शक्य होते. याचबरोबर, कर्ज घेण्याची सुविधा, आगाऊ हप्ते भरण्याची मुभा, खाते मुदतीपूर्वी बंद करण्याचे नियम हे सर्व लाभ या योजनेला अधिक आकर्षक बनवतात.
- कोणतीही प्रौढ व्यक्ती वैयक्तिकरित्या
- संयुक्त खाते (अधिकतम 3 व्यक्ती)
- अल्पवयीनासाठी पालक किंवा संरक्षक
- 10 वर्षांवरील मूलही स्वतःच्या नावाने खाते उघडू शकते
- एक व्यक्ती अनेक खाती देखील उघडू शकते
₹10,000 मासिक गुंतवणुकीवर परतावा
जर एखाद्या व्यक्तीने दरमहा ₹10,000 या प्रमाणात पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट (RD) योजनेत नियमित गुंतवणूक केली, तर 5 वर्षांच्या कालावधीत म्हणजेच 60 महिन्यांमध्ये, एकूण ठेवीची रक्कम होते ₹6,00,000. ही रक्कम हळूहळू, दरमहा ठराविक प्रमाणात गुंतवली जाते आणि यावर सरकारकडून ठरवलेला वार्षिक 6.7% व्याजदर लागू होतो, जो चक्रवाढ पद्धतीने तिमाही आधारावर मोजला जातो.

चक्रवाढ व्याज पद्धतीमुळे, प्रत्येक तिमाहीत मिळणाऱ्या व्याजावर पुढच्या कालावधीत पुन्हा व्याज जमा होते. याचमुळे ही योजना अधिक फायद्याची ठरते. 5 वर्षांच्या अखेरीस या नियमित गुंतवणुकीवर जमा होणारे एकूण व्याज ₹1,13,659 इतके होते.
त्यामुळे, तुमच्या मूळ गुंतवणुकीच्या ₹6 लाखासोबत ₹1.13 लाख व्याज मिळून, परिपक्वतेवेळी तुमच्या हातात येणारी एकूण रक्कम ₹7,13,659 होते.
ही (Post Office RD Plan Details) आकडेवारी तुम्हाला दाखवते की, दरमहा फक्त ₹10,000 शिस्तबद्धपणे गुंतवल्यास, कोणतीही जोखीम न घेता आणि बाजारातील चढउतारांपासून दूर राहून, 5 वर्षांत तुम्ही ₹7 लाखांहून अधिक निधी जमा करू शकता. विशेष म्हणजे ही रक्कम संपूर्णतः सरकारी हमी असलेली असल्यामुळे गुंतवणूक पूर्णपणे सुरक्षित आहे.
पैसे जमा करण्याचे नियम काय आहेत?
खाते रोख किंवा चेकच्या माध्यमातून उघडता येते, जर खाते 1 ते 15 तारखेच्या दरम्यान उघडले असेल, तर प्रत्येक महिन्याच्या 15 तारखेपर्यंत हप्ता भरावा लागतो, जर खाते 16 तारखेपासून उघडले, तर हप्ता त्या महिन्याच्या शेवटच्या कामकाजाच्या दिवशी भरावा लागतो. दरमहा ठरावीक वेळेत पैसे भरणे अत्यंत आवश्यक आहे
हप्ता न भरल्यास प्रत्येक ₹100 साठी ₹1 दंड आकारला जातो. सलग 4 महिने हप्ता न भरल्यास खाते बंद होऊ शकते. बंद झालेलं खाते 2 महिन्यांच्या आत पुन्हा सुरू करता येते, जर डिफॉल्ट 4 पेक्षा कमी असतील, तर खाते सक्रिय ठेवून थकबाकी भरणे शक्य आहे.
पोस्ट ऑफिस RD मध्ये तुम्ही एकाच वेळी आगाऊ हप्ते भरू शकता. एका वेळी 5 वर्षांपर्यंतचे हप्ते भरता येतात. 6 महिन्यांचे आगाऊ हप्ते भरल्यास ₹10 ची सूट, 12 महिन्यांच्या हप्त्यांवर ₹40 ची सूट, हे आगाऊ भरणे विशेषतः वरिष्ठ नागरिक आणि नियमित उत्पन्न असणाऱ्यांसाठी फायदेशीर ठरते.
कर्ज घेण्याची सोय
या (Post Office RD Plan Details) योजनेत, खातेदारास त्यांच्या एकूण गुंतवणुकीच्या 50% पर्यंत कर्ज घेण्याचा अधिकार दिला जातो. उदाहरणार्थ, जर तुमच्या खात्यात एकूण ₹1,20,000 जमा झाले असतील, तर तुम्ही त्यावरून ₹60,000 पर्यंतचे कर्ज घेऊ शकता.

या कर्जावर आकारले जाणारे व्याज हे नेहमीच थोडे अधिक असते. कर्जावरील व्याजदर हा सध्याच्या RD व्याजदराच्या तुलनेत 2% जास्त असतो. म्हणजे, जर RD चा वार्षिक व्याजदर 6.7% असेल, तर कर्जावर लागणारे व्याज दर असेल 6.7% + 2% = 8.7%.
कर्जाची परतफेड करण्यासाठी खातेदाराला दोन पर्याय दिलेले असतात: (Post Office RD Plan Details)
- एकरकमी परतफेड – म्हणजे एकदाच संपूर्ण रक्कम व्याजासह भरून कर्ज फेडणे
- मासिक हप्त्यांमध्ये परतफेड – म्हणजे हप्त्यांमध्ये हळूहळू कर्ज फेडणे
खाते मुदतीपूर्वी बंद करण्याचे नियम
पोस्ट ऑफिस RD खाते ही एक निश्चित मुदतीची योजना आहे आणि सामान्यतः 5 वर्षांच्या कालावधीसाठी उघडली जाते. तथापि, काही अपरिहार्य कारणास्तव जर खातेदाराला मुदतपूर्तीपूर्वी खाते बंद करायचे असल्यास, त्यासाठी देखील काही अटी लागू होतात.
प्रथम, हे खाते (Post Office RD Plan Details) किमान 3 वर्षे पूर्ण केल्यावरच बंद करता येते. म्हणजेच, जर एखाद्या खातेदाराने खाते उघडल्यानंतर 3 वर्षांपूर्वीच बंद करण्याचा निर्णय घेतला, तर त्याला ती मुभा दिली जात नाही. यामागील उद्दिष्ट म्हणजे गुंतवणूकदारांनी दीर्घकालीन आणि शिस्तबद्ध बचत करावी.
दुसरी गोष्ट म्हणजे, जर खाते मुदतीपूर्वी म्हणजे 5 वर्षे पूर्ण होण्याच्या आधी बंद केले, तर त्या खात्यावर तुम्हाला पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग अकाउंटसाठी लागू असलेला व्याजदरच दिला जातो. म्हणजेच, चक्रवाढ व्याजाचा लाभ मिळत नाही आणि परिणामी परतावा देखील तुलनेत कमी मिळतो.
याशिवाय, जर खात्यात आगाऊ हप्ते भरलेले असतील, म्हणजेच तुम्ही 6 महिने किंवा 12 महिने एकत्र भरले असतील, तर त्या ठेवींचा पूर्ण कालावधी पूर्ण झाल्याशिवाय खाते बंद करता येत नाही. उदा. तुम्ही 12 महिन्यांचे आगाऊ हप्ते भरले असतील आणि 8 व्या महिन्यात खाते बंद करण्याची विनंती केली, तर ती मंजूर केली जाणार नाही.
खाते मुदतीनंतर आणि विस्तार
पोस्ट ऑफिस RD योजना ही 5 वर्षांच्या कालावधीसाठी असते. मुदतपूर्ती झाल्यानंतर खातेदारास दोन पर्याय उपलब्ध असतात, खाते बंद करणे किंवा त्याचा कालावधी वाढवणे. जर खातेदाराला पुढेही गुंतवणूक सुरू ठेवायची असेल, तर या खात्याचा कालावधी आणखी 5 वर्षांसाठी वाढवता येतो, म्हणजे एकूण 10 वर्षांपर्यंत ते खाते चालू ठेवता येते.
जर (Post Office RD Plan Details) वाढवलेल्या कालावधीत खातेदाराला गरज भासली, तर तो कधीही खाते बंद करण्याचा निर्णय घेऊ शकतो. मात्र, व्याजदर यावर अवलंबून असतो की खाते किती कालावधी चालू राहिले आहे. पूर्ण वर्षासाठी (12 महिने) खाते चालू ठेवले असल्यास, त्या वर्षासाठी तुम्हाला RD योजनेचा व्याजदर लागू होतो, जो अधिक आकर्षक असतो. परंतु, जर खाते अपूर्ण वर्षासाठी म्हणजेच 12 महिन्यांपेक्षा कमी कालावधी चालू राहिले, तर त्या अपूर्ण कालावधीसाठी केवळ पोस्ट ऑफिस सेव्हिंग अकाउंटचा व्याजदर लागू होतो, जो तुलनेत कमी असतो.

खातेधारकाच्या मृत्यूवर काय होते?
जर खातेदाराचा (Post Office RD Plan Details) मृत्यू झाला, तर त्याच्या नावनोंदणीकृत (nominee) व्यक्तीला किंवा त्याच्या कायदेशीर वारसाला पोस्ट ऑफिसमध्ये आवश्यक कागदपत्रांसह क्लेम फॉर्म सादर करून त्या खात्यातील पूर्ण रक्कम मिळवण्याचा अधिकार असतो. क्लेम प्रक्रिया सुलभ असून त्यासाठी मृत्यू प्रमाणपत्र, ओळखपत्र, आणि नॉमिनी असल्याचा पुरावा किंवा कायदेशीर वारसत्वाचे प्रमाणपत्र आवश्यक असते.
Post Office RD Plan Details
पोस्ट ऑफिसची 5 वर्षांची RD योजना ही सरकारमान्य, विश्वासार्ह आणि निश्चित परताव्याची संधी देते. दरमहा फक्त ₹10,000 इतकी शिस्तबद्ध बचत करून, 5 वर्षांत तुम्ही ₹7 लाखांहून अधिक रक्कम मिळवू शकता. विशेषतः गृहिणी, मध्यमवर्गीय व्यक्ती, आणि निवृत्त नागरिकांसाठी ही योजना एक आश्वासक पर्याय आहे. जोखमीपासून दूर राहून आर्थिक स्थिरतेकडे वाटचाल करायची असेल, तर ही योजना आजच सुरू करा!
Post Office RD Plan Details link: https://www.indiapost.gov.in/
Table of Contents