RBI FD Rules 2025: 1 जानेवारी 2025 पासून भारतीय रिझर्व बँकने (RBI) बँकिंग फायनान्शियल कंपनी (NBFC) आणि हाऊसिंग फायनान्शियल कंपनी (HFC) च्या फिक्स्ड डिपॉझिटसाठी काही महत्त्वपूर्ण बदल जाहीर केले आहेत. यामुळे FD असलेल्या खातेदारांना अधिक लवचिकता, सोय आणि सुरक्षा मिळणार आहे.
RBI चे हे नियम विशेषतः लोकांच्या आर्थिक हिताचे आणि आपत्कालीन परिस्थितींचे अधिक चांगले समाधान करण्यासाठी केले आहेत. या लेखामध्ये 2025 पासून लागू होणाऱ्या या नव्या नियमांची माहिती दिली आहे. हा लेख संपूर्ण वाचा आणि इतरांना शेअर करा.
1. NBFC फिक्स्ड डिपॉझिटसाठी नवीन नियम
RBI च्या नवीन नियमांनुसार, 2025 पासून NBFC आणि HFC च्या फिक्स्ड डिपॉझिटसाठी काही महत्त्वपूर्ण बदल करण्यात आले आहेत. यामध्ये आपल्या FD च्या व्याजावर किंवा FD च्या मुदतीवर होणारे परिणाम, तसेच नवीन निवडीसाठी अधिकार प्राप्त करणाऱ्या लोकांसाठी विशेष कायद्यांमध्ये सुधारणा केली आहे.
किमान ₹10,000 पेक्षा कमी असलेल्या डिपॉझिटसाठी लवचिकता: (RBI FD Rules 2025)
फिक्स्ड डिपॉझिट्समध्ये साधारणपणे पैसे लॉन्ग टर्मसाठी ठेवले जातात आणि त्याचा परतावा निश्चित वेळेत दिला जातो. पण, RBI ने यामध्ये एक मोठा बदल केला आहे. ₹10,000 पेक्षा कमी असलेल्या फिक्स्ड डिपॉझिटसाठी, ग्राहकांना तातडीने पैसे काढण्याची सुविधा मिळेल. तुमचे पैसे तीन महिन्यांच्या आत तातडीने हवे असल्यास, तुम्ही ते पैसे ₹10,000 पर्यंत काढू शकता, पण हि रक्कम व्याजाशिवाय मिळेल.
₹5 लाख किंवा 50% पर्यंतच्या रकमेसाठी पॅनल खात्यातून पैसे काढता येतील: (RBI FD Rules 2025)
दुसऱ्या प्रकारच्या साधारण डिपॉझिटसाठी, तुम्ही तीन महिन्यांपूर्वी तुमच्या डिपॉझिटच्या 50% किंवा ₹5 लाख (ज्यापैकी कमी असेल) काढू शकता. पण, उर्वरित डिपॉझिट फड च्या पूर्ण व्हायच्या वेळीच मिळतील व त्यासोबत उपलब्ध व्याज त्या उपलब्ध दरावर अवलंबून असेल.
गंभीर आजाराच्या परिस्थितीत विशेष मदत: (RBI FD Rules 2025)
RBI च्या नवीन नियमांनुसार, गंभीर आजाराच्या परिस्थितीत तुम्ही तुमच्या FD च्या पूर्ण पैशांची मागणी करू शकता. मात्र, हे पैसे तुम्हाला विनाव्यज मिळतील आणि तीन महिन्यांच्या आत ते मिळू शकतात. यामुळे, आरोग्याच्या आपत्कालीन परिस्थितींमध्ये तुम्हाला लागणारे पैसे त्वरित मिळू शकतात.
2. FD चे मॅच्युरिटी नोटिफिकेशन आता 14 दिवसात!
पूर्वी, NBFCs कडून ग्राहकांना FD मॅच्युरिटीच्या बाबतीत किमान 2 महिने आधी सूचित केले जात होते. आता, RBI च्या नवीन नियमांनुसार, मॅच्युरिटीचे वेळीच नोटिफिकेशन पाठवले जाईल. यामध्ये, तुमच्या FD च्या मुदतीच्या 14 दिवस आधी तुम्हाला माहिती मिळेल, ज्यामुळे तुम्ही तुमच्या FD बद्दल योग्य निर्णय घेऊ शकता. हे नियम त्याच वेळी लागू होणार आहेत, जेव्हा तुमच्या FD ची मुदत संपण्यास दोन महिने बाकी असतील.
3. नॉमिनेशन प्रक्रियेतील सुधारणा
नॉमिनेशन प्रक्रिया सुद्धा आता अधिक पारदर्शक आणि सोपी केली गेली आहे. RBI ने NBFCs ना निर्देश दिले आहेत की ते खातेदारांनी त्यांच्या नॉमिनेशनची कागदपत्रे सादर करण्याची प्रणाली तयार करावी.
तुमच्या FD च्या पासबुक किंवा रिसीटमध्ये नॉमिनेशनचा तपशील नमूद करणे आवश्यक आहे. तसेच, तुमच्या नॉमिनेशनचा स्टेटस “नॉमिनेशन रेजिस्टर्ड” असं प्रिंट करून तुमच्या नावासोबत नॉमिनीचा नाव लिहिणं आवश्यक आहे. यामुळे नॉमिनेशनच्या प्रक्रियेमध्ये कोणतीही गफलत होणार नाही.
4. NBFCs साठी तातडीने रक्कम काढण्याचे पर्याय
RBI च्या नवीन नियमांनुसार, ग्राहकांनी आपत्कालीन परिस्थिती मध्ये त्यांचे FD चे पैसे काढण्याची अधिक लवचिकता दिली जाईल. या नवीन नियमांचा उपयोग खास करून गंभीर परिस्थिती मध्ये होऊ शकतो, जसे की तातडीने पैसे आवश्यक असणे. तथापि, यामध्ये तुम्हाला व्याज न मिळण्याची शक्यता आहे. आपत्कालीन स्थितीत तुम्ही आपल्या FD च्या 100% रक्कमासह निःशुल्क काढू शकता.
5. NBFC FD च्या व्याज दरांची महत्त्वाची माहिती
NBFC च्या फिक्स्ड डिपॉझिट्समध्ये पारंपारिक बँकांपेक्षा चांगले व्याज दर असतात. यामुळे, ते गुंतवणूक करणाऱ्यांसाठी एक आकर्षक पर्याय ठरतात. विशेषतः, NBFCs च्या FD साठी व्याज दर 0.5% ते 1% जास्त असतात, जे तुम्हाला अधिक फायदा मिळवून देऊ शकतात. यामुळे, तुमची गुंतवणूक अधिक फायदेशीर ठरू शकते.
6. दुसऱ्या पक्षांकडून FD मध्ये गुंतवणूक
तुम्हाला माहित आहे का की NBFCs च्या FD मध्ये गुंतवणूक करणे जास्त फायदेशीर ठरू शकते? त्या किमतीच्या चांगल्या व्याज दरांमुळे, लोक NBFCs मध्ये गुंतवणूक करायला पसंत करत आहेत. त्यामुळे, तुम्ही तुमच्या आर्थिक लक्ष्यांची पूर्तता करण्यासाठी याचा उपयोग करू शकता.
RBI FD Rules 2025
RBI च्या 2025 पासून लागू होणाऱ्या नवीन फिक्स्ड डिपॉझिट नियमांमुळे, तुम्हाला तुमच्या FD मध्ये गुंतवणूक करण्याच्या पद्धतीत एक महत्त्वाचा बदल दिसून येईल. या बदलामुळे तुम्हाला अधिक लवचिकता, सुरक्षिता आणि सोय मिळेल. तुम्ही आपत्कालीन परिस्थिती मध्ये तुमचे पैसे काढू शकता, तसेच नॉमिनेशन प्रक्रिया अधिक पारदर्शक आणि योग्य असेल. यामुळे, तुमचे जीवन अधिक आरामदायक आणि सुरक्षित होईल.
तुम्ही जर FD मध्ये गुंतवणूक करण्याचा विचार करत असाल, तर या नियमांची माहिती तुम्हाला नक्कीच उपयोगी ठरेल. हे नवीन नियम तुमच्यासाठी फायदेशीर ठरू शकतात, आणि तुमचं आर्थिक भविष्य अधिक सुरक्षित होईल.
RBI FD Rules 2025 External Links: RBI Official Website
तुम्हाला या लेखात दिलेल्या माहितीनुसार, तुमच्या गुंतवणुकीला योग्य दिशा देणारे आणि अधिक फायदेशीर ठरवणारे निर्णय घेता येतील.
Table of Contents