LIC Index Plus Plan: भारतीय आयुर्विमा महामंडळ (LIC) ने शेअर मार्केटमधील गुंतवणुकीसाठी काही प्लॅन्स सुरु केले आहेत, त्यापॆकी एक अद्वितीय विमा योजना म्हणजे, एलआयसी ची इंडेक्स प्लस योजना आहे. ही योजना विमा संरक्षण आणि गुंतवणुक यांचे एकत्रीकरण देते, ज्यामुळे पॉलिसीधारकांना संरक्षण आणि संभाव्य शेअर बाजार-संबंधित परताव्याचे दुहेरी फायदे मिळू शकतील.
या सर्वसमावेशक लेखामध्ये LIC इंडेक्स प्लस प्लॅनचा प्रिमियम, योजनेची वैशिष्ट्ये, लाइफ कव्हर, एनएव्ही दर आणि योजना कशी काम करते हे समजून घेण्यासाठी, सविस्तर उदाहरणांसह सर्व पैलूंची माहिती देण्याचा प्रयत्न केला आहे. हा लेख संपूर्ण वाचा आणि समजून घ्या, इतरांना शेअर करा.
LIC Index Plus Plan
एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅन ही एक युनिट-लिंक्ड विमा योजना (ULIP) आहे, जी गुंतवणुकीच्या फायद्यांसह लाइफ कव्हर प्रदान करते. योजनेची गुंतवणूक शेअर बाजार निर्देशांकांशी जोडलेली आहे, जसे की निफ्टी 50 किंवा 100, याचा अर्थ या निर्देशांकांच्या कामगिरीवर परतावा निश्चिती होतो. पॉलिसीधारकांना बाँड फंड आणि सेक्युर फंड, या दोन फंड पर्यायांपैकी एक निवडण्याची लवचिकता आहे. ही योजना सुरक्षा आणि आणि शेअर मार्केटचा फायदा, या दोन्हीच्या शोधात असलेल्या व्यक्तींना गुंतवणूक करण्यासाठी डिझाइन केलेली आहे.
एनएव्ही किंवा नेट ॲसेट व्हॅल्यू ही एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅनमधील एक महत्त्वाची संकल्पना आहे, कारण ती पॉलिसीधारकाच्या गुंतवणुकीचे मूल्य ठरवते. एनएव्ही फंडाच्या प्रति-युनिट मूल्याचे प्रतिनिधित्व करते.
LIC इंडेक्स प्लस प्लॅनवरील परतावा थेट NAV शी जोडलेला असतो, ज्यामुळे पॉलिसीधारकांना NAV ट्रेंडचे निरीक्षण करणे आवश्यक असते. स्टॉक किंवा बॉण्ड्स यांसारख्या अंतर्निहित मालमत्तेच्या कामगिरीवर आधारित NAV चढ-उतार होतो.
LIC Index Plus Plan योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये
गुंतवणुकीशी जोडलेली योजना: LIC इंडेक्स प्लस प्लॅन ही एक युनिट-लिंक्ड योजना आहे, जी शेअर बाजार निर्देशांकांच्या कामगिरीवर आधारित परतावा देते.
फंड पर्याय: पॉलिसीधारक त्यांच्या जोखमीच्या क्षमतेनुसार फ्लॅक्सि ग्रोथ आणि फ्लॅक्सि स्मार्ट ग्रोथ फंड यापैकी एक निवडू शकतात.
कव्हर: योजना, संपूर्ण पॉलिसी मुदतीत जीवन विमा संरक्षण प्रदान करते.
लवचिकता: पॉलिसीधारक, त्यांच्या प्राधान्यांनुसार कोणत्याही फंडांमध्ये स्विच करू शकतात किंवा प्रीमियम कमी-जास्त करू शकतात.
NAV-आधारित परतावा: योजनेचा परतावा, NAV द्वारे निर्धारित केला जातो, जो बाजारातील कामगिरी प्रतिबिंबित करतो.
पात्रता निकष आणि पॉलिसी टर्म
LIC Index Plus Plan प्लॅन अशा व्यक्तींसाठी उपलब्ध आहे जे खालील पात्रता निकष पूर्ण करतात:
- किमान प्रवेश वय: 18 वर्षे
- कमाल प्रवेश वय: 60 वर्षे
- पॉलिसी टर्म: 10 ते 25 वर्षे
- किमान प्रीमियम: नियमित प्रीमियमसाठी वार्षिक ₹30,000.
पॉलिसीची मुदत. पॉलिसीधारकाची आर्थिक उद्दिष्टे आणि जोखीम घेण्याची क्षमता यावर आधारित निवडली जाऊ शकते.
प्रीमियम पेमेंट पर्याय
एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅन पॉलिसीधारकांच्या विविध गरजा पूर्ण करण्यासाठी लवचिक प्रीमियम पेमेंट पर्याय ऑफर करतो. या योजनेमध्ये रेगुलर प्रीमियम पेमेंट मोड मध्ये पॉलिसीच्या संपूर्ण कालावधीत नियमित पेमेंट केले जातात, जे वार्षिक, सहामाही, त्रैमासिक किंवा मासिक आधारावर असू शकतात. प्रीमियमची रक्कम निवडलेली विमा रक्कम, पॉलिसीची मुदत आणि पॉलिसीधारकाच्या वयाच्या आधारे निर्धारित केली जाते.
परिपक्वता आणि मृत्यू लाभ
LIC Index Plus Plan प्लॅन जीवन विमा संरक्षण प्रदान करते, जे पॉलिसीधारकाच्या दुर्दैवी निधनाच्या घटनेत पॉलिसीधारकाच्या कुटुंबासाठी आर्थिक संरक्षण सुनिश्चित करते. जोखीम कव्हर म्हणजे विमा रक्कम, जी पॉलिसीधारकाच्या मृत्यूनंतर लाभार्थीला प्राप्त होणारी पूर्वनिर्धारित रक्कम असते.
विमा रक्कम: विमा रक्कम ही पॉलिसीची मुदतीनुसार, वार्षिक प्रीमियमच्या 7 किंवा 10 पट असते.
मृत्यू लाभ: पॉलिसीच्या मुदतीदरम्यान पॉलिसीधारकाचा मृत्यू झाल्यास, नॉमिनीला विमा रक्कम किंवा पॉलिसीची फंड व्हॅल्यू, जी जास्त, ती रक्कम मिळते.
परिपक्वता लाभ: मुदतपूर्तीच्या वेळी प्रचलित NAV नुसार फंड मूल्य पॉलिसीधारकाला दिले जाते.
परिपक्वता आणि मृत्यूचे फायदे हे सुनिश्चित करतात की पॉलिसीधारक किंवा त्यांचे कुटुंब आर्थिकदृष्ट्या सुरक्षित आहे, बाजारातील परिस्थिती काहीही असो.
LIC इंडेक्स प्लस योजना कशी कार्य करते.
एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅन एका सोप्या यंत्रणेवर चालतो, जिथे पॉलिसीधारकाने भरलेले प्रीमियम त्यांच्या निवडलेल्या फंड पर्यायामध्ये (फ्लॅक्सि ग्रोथ आणि फ्लॅक्सि स्मार्ट ग्रोथ फंड) वाटप केले जातात. या फंडांची कामगिरी संबंधित शेअर बाजार निर्देशांकांशी जोडलेली असते, जे शेवटी परतावा ठरवतात.
प्रीमियमचे वाटप: प्रारंभिक शुल्क वजा केल्यानंतर, उर्वरित प्रीमियम निवडलेल्या फंडाच्या युनिट्समध्ये गुंतवला जातो.
फंड व्हॅल्यू: फंड व्हॅल्यू हे पॉलिसीधारकाकडे असलेल्या युनिट्सचे एकूण मूल्य आहे, ज्याची गणना याप्रमाणे केली जाते: फंड व्हॅल्यू = युनिट्सची संख्या×एनएव्ही
फंड बदलणे: पॉलिसीधारक बाजारातील परिस्थिती किंवा वैयक्तिक प्राधान्यांच्या आधारावर बाँड फंड आणि सिक्युर्ड फंड यांच्यात अदलाबदल करू शकतात.
मॅच्युरिटी लाभ: मॅच्युरिटी झाल्यावर, पॉलिसीधारकाला प्रचलित NAV नुसार फंड व्हॅल्यू प्राप्त होते.
उदाहरण: श्री. राहुल, वय 35, LIC Index Plus Plan प्लॅनमध्ये 20 वर्षांच्या पॉलिसी टर्मसह गुंतवणूक करण्याचा निर्णय घेतात. ते वार्षिक ₹50,000 चा नियमित प्रीमियम पेमेंट आणि फ्लॅक्सि ग्रोथ किंवा फ्लॅक्सि स्मार्ट ग्रोथ फंड पर्याय निवडतात. विम्याची रक्कम वार्षिक प्रीमियमच्या 10 पट म्हणजे ₹5,00,000 आहे.
वर्ष 1: राहुल ₹50,000 चा वार्षिक प्रीमियम भरतो. प्रारंभिक शुल्क वजा केल्यानंतर, ₹20 च्या NAV वर सुरक्षित निधीला ₹47,500 वाटप केले जातात. यामुळे 2,375 युनिट्सचे वाटप झाले.
वर्ष 1 चा शेवट: बाजारातील सकारात्मक कामगिरीमुळे NAV ₹22 पर्यंत वाढतो. निधी मूल्य = 2,375 × 22 = ₹ 52,250 {फंड व्हॅल्यू} = 2,375 \ वेळा 22 = ₹ 52,250 फंड व्हॅल्यू = 2,375 × 22 = ₹ 52,250
वर्ष 10: राहुल प्रीमियम भरत राहतो आणि NAV कामगिरीवर आधारित फंडाचे मूल्य वाढते. 10 वर्षांच्या शेवटी NAV ₹40 आहे असे गृहीत धरू आणि त्याने 20,000 युनिट्स जमा केले आहेत. फंड व्हॅल्यू असे असेल: फंड व्हॅल्यू = 20,000 × 40 = ₹ 8,00,000 { फंड व्हॅल्यू} = 20,000 \ वेळा 40 = ₹ 8,00,000 निधी मूल्य = 20,000 × 40 = ₹ 8,00,000
परिपक्वता: 20 वर्षांच्या शेवटी, NAV ₹60 आहे असे गृहीत धरू आणि राहुलकडे 35,000 युनिट्स आहेत. तर मॅच्युरिटी बेनिफिट असेल: मॅच्युरिटी बेनिफिट=35,000×60=₹21,00,000 {Maturity Benefit} = 35,000 times 60 = ₹21,00,000 मॅच्युरिटी बेनिफिट=35,000×60=₹21,00,000. हे उदाहरण स्पष्ट करते की LIC इंडेक्स प्लस प्लॅन योजना लाइफ कव्हर ऑफर करताना दीर्घ मुदतीसाठी भरीव परतावा कसा देऊ शकते. (हे फक्त उदाहरण आहे, या पेक्षा जास्त किंवा कमी NAV होऊ शकतो.)
एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅन अंतर्गत कर लाभ
एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅन आयकर कायदा, 1961 अंतर्गत अनेक कर लाभ देते:
कलम 80C: पॉलिसीसाठी भरलेले प्रीमियम प्रति आर्थिक वर्ष ₹1.5 लाखांपर्यंत कर कपातीसाठी पात्र आहेत.
कलम 10(10D): मुदतपूर्तीची रक्कम, मृत्यू लाभासह, करमुक्त आहेत, जर प्रीमियम विमा रकमेच्या 10% पेक्षा जास्त नसेल.
सरेंडर व्हॅल्यू
या योजनेत पाच वर्षाचा लॉक पिरियड आहे. पॉलिसी सरेंडर करणे म्हणजे मुदतपूर्ती तारखेपूर्वी पॉलिसी समाप्त करणे. सरेंडर व्हॅल्यू ही पॉलिसीधारकाला लागू शुल्क वजा केल्यानंतर देय रक्कम असते. पाच वर्षानंतर केंव्हाही हि योजना बंद करू शकता.
आंशिक पैसे काढणे
आंशिक पैसे काढणे पॉलिसीधारकांना पॉलिसी सक्रिय ठेवताना त्यांच्या फंड मूल्याचा काही भाग काढू देते. हे वैशिष्ट्य त्यांच्यासाठी फायदेशीर आहे ज्यांना तरलतेची गरज आहे परंतु संपूर्ण पॉलिसी सरेंडर करण्याची इच्छा नाही.
- पात्रता: लॉक-इन कालावधी (5 वर्षे) पूर्ण झाल्यानंतर आंशिक पैसे काढण्याची परवानगी दिली जाते.
- मर्यादा: अंशतः काढता येणारी रक्कम किमान आणि कमाल मर्यादेच्या अधीन आहे. LIC किमान पैसे काढण्याची रक्कम निर्दिष्ट करू शकते आणि पैसे काढल्यानंतर उर्वरित निधी मूल्य भरलेल्या एकूण प्रीमियमच्या ठराविक टक्क्यांपेक्षा कमी नसावे.
- विमा रकमेवर परिणाम: पॉलिसीच्या अटी व शर्तींवर अवलंबून, आंशिक पैसे काढणे विमा रक्कम कमी करू शकते.
वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)
सामान्य प्रश्नांची उत्तरे देण्यासाठी, येथे LIC Index Plus Plan प्लॅनबद्दल वारंवार विचारले जाणारे काही प्रश्न आहेत:
एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅनसाठी लॉक-इन कालावधी काय आहे?
लॉक-इन कालावधी पाच वर्षांचा आहे, ज्या दरम्यान आंशिक पैसे काढण्याची परवानगी नाही आणि पॉलिसी सरेंडर केल्याने फंड मूल्य बंद पॉलिसी फंडात हस्तांतरित केले जाईल.
मी एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅनमधील फंडांमध्ये बदल करू शकतो का?
होय, पॉलिसीधारक त्यांच्या गुंतवणुकीची उद्दिष्टे आणि बाजाराच्या परिस्थितीनुसार बाँड फंड आणि सिक्युर्ड फंड यांच्यात स्विच करू शकतात. दरवर्षी मर्यादित संख्येने विनामूल्य स्विचेसची परवानगी आहे.
मी प्रीमियम पेमेंट चुकवल्यास काय होईल?
प्रीमियम पेमेंट चुकल्यास, पॉलिसी वाढीव कालावधीत प्रवेश करते. या कालावधीत प्रीमियम भरला नाही तर, पॉलिसी संपुष्टात येऊ शकते किंवा पॉलिसीच्या अटींवर अवलंबून, कमी फायद्यांसह चालू राहू शकते.
एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅनवरील परताव्याची हमी आहे का?
नाही, एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅनवरील परतावा हा बाजाराशी निगडीत असतो आणि निवडलेल्या फंडाच्या कामगिरीच्या अधीन असतो. परताव्याची हमी नाही.
एलआयसी LIC Index Plus Plan अंतर्गत कर्जाची सुविधा उपलब्ध आहे का?
नाही, एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅन कर्जाची सुविधा देत नाही.
निष्कर्ष
LIC Index Plus Plan प्लॅन हा एक लाईफ कव्हर सह-गुंतवणूक योजना आहे, जे जीवन विमा संरक्षण आणि बाजाराशी संबंधित परतावा यांचे दुहेरी फायदे देते. लवचिक प्रीमियम पेमेंट पर्याय, फंड निवडी आणि फंडांमध्ये स्विच करण्याच्या क्षमतेसह, ही योजना गुंतवणूकदारांच्या विस्तृत श्रेणीची पूर्तता करते. एलआयसी इंडेक्स प्लस योजना तुमच्या आर्थिक उद्दिष्टांच्या पूर्ततेसाठी तयार केली आहे.
योजनेची वैशिष्ट्ये, जोखीम आणि फायदे समजून घेऊन आणि फंडाच्या कामगिरीचे काळजीपूर्वक निरीक्षण करून, तुम्ही तुमच्या गुंतवणुकीची क्षमता वाढवू शकता. कर फायद्यांचा अतिरिक्त फायदा आणि रायडर्ससह व्याप्ती वाढवण्याच्या पर्यायासह, एलआयसी इंडेक्स प्लस प्लॅन हा दीर्घकालीन संपत्ती निर्मिती आणि संरक्षणासाठी सर्वसमावेशक आर्थिक उपाय आहे.