Agricultural land purchase Alert: (महत्वाच्या टिप्स आणि तपशील) शेत जमीन खरेदी करणे ही एक मोठी आणि जबाबदारीची प्रक्रिया आहे पण बऱ्याचवेळा शेत जमीनची खरेदी करताना फसवणुक होण्याचे प्रकार सुद्धा घडतात जसे की एकाच जमिनीची विक्री दोन किंवा अनेक व्यक्तींना केली जाते, जमिनीचा मालक नसलेल्या व्यक्तीने जमीन विक्री परस्पर करून खरेदीदार व्यक्तींकडून खूप पैसे उकळले किंवा अशा बऱ्याच खोटी जमीन खरेदी विक्री प्रकरणे आपल्या आजूबाजूस दिसून येतात.
अशी फसवणूक आपली होऊ नये यासाठी जेंव्हा आपण एखादी जमीन खरेदी करण्यास जाऊ तेंव्हा काही गोष्टीची तपासणी करणे आवश्यक असते. या लेखामध्ये अशाच काही गोष्टी बाबत माहिती दिली आहे. चला, तर मग शेत जमीन खरेदी करताना कोणत्या गोष्टींची काळजी घ्यावी, हे सविस्तर जाणून घेऊया.
1. सातबारा उताऱ्याची तपासणी करा.
सातबारा उतारा (7/12) हा जमिनीचा महत्वाचा दस्तऐवज आहे, ज्यात जमिनीचा मालकी हक्क, फेरफार आणि इतर माहिती असते. जमीन खरेदी करताना सातबारा उताऱ्यावर नोंदवलेली नावे विक्री करणाऱ्यांचीच आहेत का याची खात्री करा. यासाठी आता ऑनलाइन सातबारा उतारा मिळवणे शक्य आहे. या प्रक्रियेत फेरफार तपासणे, ‘आठ अ’ उतारा तपासणे यासारख्या गोष्टींचा समावेश होतो. Agricultural land purchase Alert
तसेच, सातबारावर कोणत्याही व्यक्तीचे मृत्यूनंतर नाव असल्यास किंवा इतर अनधिकृत नाव आढळल्यास ते काढून टाकण्यास विक्रेत्याला सांगा. या सोबतच बँक कर्ज, विविध खटले किंवा जमीन अर्ज असल्यास ते देखील तपासणे अत्यावश्यक आहे.
External Link for Online Satbara: https://mahabhulekh.maharashtra.gov.in
2. जमिनीचा नकाशा तपासा
जमीन खरेदी करण्यापूर्वी तिचा नकाशा पाहणे खूप महत्त्वाचे आहे. जमिनीच्या चतु:सीमा, म्हणजेच चारही बाजूंना कोणाच्या जमिनी आहेत आणि जमीन कुठून कुठे पर्यंत आहे हे तपासणे आवश्यक आहे. नकाशात दाखवलेल्या सीमा प्रत्यक्षात जुळतात का याची तपासणी करणे गरजेचे आहे.
या नकाशाच्या तपासणीमुळे जमीन खरेदी करताना सीमा विवादाची शक्यता कमी होते, तसेच आपण खरेदी करत असलेल्या जमिनीच्या योग्य विस्ताराची खात्री देखील होते.
3. शेतरस्ता उपलब्ध आहे का तपासा.
शेत जमिनीवर पोहोचण्यासाठी रस्ता असणे खूप महत्त्वाचे आहे. रस्ता नसल्यास शेतात जाण्यासाठी दुसऱ्याच्या जमिनीचा वापर करावा लागतो, ज्यामुळे कायदेशीर अडचणी निर्माण होऊ शकतात. जमीन खरेदी करताना शेतरस्ता उपलब्ध आहे का याची खात्री करून घ्या. Agricultural land purchase Alert
तसेच, शेतरस्त्याशी संबंधित कागदपत्रेही तपासणे आवश्यक आहे. रस्ता उपलब्धता नसल्यास भविष्यातील कायदेशीर अडचणी टाळता येतील.
4. मालकीचा इतिहास तपासा
जमिनीचे आधीचे व्यवहार, मागील फेरफार, आणि खटले असल्यास ते तपासणे खूप महत्त्वाचे आहे. यामुळे जमीन खरेदी करताना तिच्यावर कोणत्या व्यक्तीचा हक्क आहे हे स्पष्ट होते. अशा तपासणीमुळे मागील खटले, बँकेच्या कर्जाच्या समस्या आणि जमिनीवरील अन्य विवाद टाळता येऊ शकतात.
तसेच, मागील काही वर्षांचे जमिनीचे फेरफार देखील तपासणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे जमिनीचा योग्य हक्क कोणाकडे आहे हे स्पष्ट होते.
5. भूधारणा पद्धत तपासा
सातबारा उताऱ्यावर नमूद असलेली भूधारणा पद्धत देखील तपासावी. “भोगवटादार वर्ग एक” असलेल्या जमिनींसाठी शासनाचे निर्बंध नसतात. अशा जमिनीच्या खरेदी विक्री व्यवहारात विशेष परवानगीची गरज नसते. परंतु, “भोगवटादार वर्ग दोन” जमिनींसाठी शासनाची परवानगी आवश्यक असते. ही पद्धत प्रामुख्याने देवस्थान इनाम जमिनी किंवा शेतकऱ्यांना वाटप केलेल्या जमिनींसाठी वापरली जाते.
6. कायदेशीर सल्ला घ्या
जमीन खरेदी व्यवहार करताना कायदेशीर सल्ला घेणे फायद्याचे ठरू शकते. वकील किंवा रजिस्ट्रेशन एजंटाच्या सल्ल्याने जमीन खरेदी प्रक्रिया अधिक सोपी होते. कायदेशीर तज्ञाच्या मार्गदर्शनामुळे जमिनीची योग्य तपासणी करता येते तसेच विवादापासून वाचता येते.
7. फसवणुकीपासून वाचण्यासाठी महत्त्वाच्या कागदपत्रांची तपासणी
Agricultural land purchase Alert: जमीन खरेदी करताना खालील कागदपत्रांची तपासणी करणे गरजेचे आहे
- सातबारा उतारा
- फेरफार उतारा
- जमीन नकाशा
- इतर महत्त्वाची कागदपत्रे (अर्ज, संमतीपत्रे, तसेच मागील विक्री व्यवहारांची नोंद)
8. शेत जमिनीच्या कायदेशीर मर्यादा
शेत जमिनीच्या खरेदी-विक्रीवर अनेकदा कायदेशीर मर्यादा असतात. या मर्यादांचा अभ्यास करणे अत्यंत आवश्यक आहे. काही प्रकारच्या जमिनींसाठी शासनाची परवानगी घेतल्याशिवाय हस्तांतर करता येत नाही.
9. जमिनीची किंमत आणि त्यासाठी आर्थिक नियोजन
शेत जमिनीची किंमत ठरवताना स्थानिक बाजारपेठेतील दरांचा अभ्यास करा आणि तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या. यासोबतच आर्थिक नियोजन करणे गरजेचे आहे, कारण शेती जमिनीची किंमत आणि खर्च अचानक वाढू शकतो.
10. तंत्रज्ञानाचा वापर
शेत जमिनीच्या खरेदी विक्रीसाठी अनेक ऑनलाइन साधने उपलब्ध आहेत ज्यांचा वापर करून आपण जमिनीची माहिती घेऊ शकता. तसेच, सातबारा उतारा आणि इतर आवश्यक कागदपत्रे आता ऑनलाइन उपलब्ध आहेत, त्यामुळे या साधनांचा वापर करून व्यवहार सोपा होतो.
निष्कर्ष: Agricultural land purchase Alert
शेत जमीन खरेदी करताना ही सर्व माहिती लक्षात घेऊन फसवणुकीपासून वाचण्याचे प्रयत्न करा. जमीन खरेदी विक्री व्यवहार करताना सर्व गोष्टी व्यवस्थित तपासणे अत्यावश्यक आहे, कारण हा एक दीर्घकालीन गुंतवणूक प्रकार आहे.